KIEDY I JAK CIĄĆ
TUJE
Przycinanie tui jest istotną praktyką w ogrodnictwie i krajobrazie z wielu ważnych powodów. Po pierwsze, umożliwia ono kształtowanie tych roślin, aby osiągnęły pożądany wygląd i formę. Możemy nadać tujom różne kształty, takie jak stożek, kula czy prosta ściana, dostosowując je do naszych estetycznych preferencji i harmonizując z otoczeniem.
Tuje mogą rosnąć bardzo szybko, co może prowadzić do utraty kształtu i nadmiernego zacienienia innych roślin w ogrodzie. Przycinanie pozwala kontrolować wzrost i rozmiar tuj, utrzymując je w odpowiednich proporcjach. Dodatkowo, poprawia gęstość i bujność liści i gałęzi, co przekłada się na bardziej atrakcyjny wygląd i bardziej bujny wzrost.
Regularne przycinanie może pomóc w identyfikacji i usunięciu chorych lub uszkodzonych części rośliny, co zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników. W przypadku żywopłotów z tuji, przycinanie jest niezbędne, aby utrzymać ich regularny kształt i zapobiec rozprzestrzenianiu się na niepożądane obszary.
Przycinanie tuji jest kluczowe zarówno dla estetyki, jak i zdrowego wzrostu tych roślin. Odpowiednio przycinane tuje stanowią piękną i funkcjonalną ozdobę ogrodów i krajobrazów, zapewniając zarówno estetyczną atrakcyjność, jak i zdrowy rozwój.
I. CIĘCIE TUJ PO POSADZENIU
II. CIĘCIE STARSZYCH ŻYWOPŁOTÓW
-
Kiedy przycinać tuje
-
Ile przycinamy żywopłot
-
Prawidłowy kształt żywopłotu
III. CZYM PRZYCINAĆ TUJE
IV. BŁĄD PODCZAS SADZENIA WIOSNĄ I JESIENIĄ
V. RADYKALNE CIĘCIE ŻYWOPŁOTU W DWÓCH KROKACH
VI. USUWANIE ŻYWOPŁOTÓW - CO WARTO WIEDZIEĆ
VII. BONUS - BNatSchG I KILKA WYJAŚNIEŃ
I. CIĘCIE PO POSADZENIU - KIEDY PRZYCINAĆ TUJE
"Obciąć wierzchołek wzrostu (szpic) czy nie obciąć o to jest pytanie?"
TUJE KUPOWANE Z SYSTEMEM KORZENIOWYM ZAPAKOWANYM W JUTĘ
Pierwsze cięcie przeprowadzamy zaraz po posadzeniu, wskazane jest to dla tuj, które były wykopane z gruntu, ograniczamy się jedynie do obcięcia wierzchołka lub wierzchołków (szpica/ów), w ten sposób wyrównamy wysokość sadzonych roślin.
CO WAŻNIEJSZE
Obcięcie szpica lub szpiców przyczyni się do lepszej adaptacji tui do nowego środowiska poprzez zmniejszenie stresu przy przesadzeniu. Zatrzyma tempo wzrostu tui na pewien czas i przyczyni się do lepszego rozrośnięcia korzeni, dodatkowo spowoduje jednostajne i jednoczesne przyrosty.
Dygresja dla bardziej zaawansowanych ogrodników
Pytanie od klienta: "Co się dzieje, jak przycinamy czubek (szpic) rośliny?"
Moja odpowiedź
Pewne substancje produkowane i transportowane w obrębie organizmu roślinnego nazywa się hormonami. Hormony roślinne są związkami, które syntetyzowane są przez roślinę i wpływają na jej funkcje fizjologiczne, takimi związkami są np. auksyny.
Jest to grupa hormonów, które produkowane są w obszarach rośliny charakteryzujących się intensywnym wzrostem. Do tych obszarów należą np. korzenie, pędy lub młode liście. Z miejsc powstawania (syntezy) auksyny transportowane są do miejsc docelowych, którymi są np. strefy wydłużania pędu.
Najbardziej znaną auksyną jest kwas 3 - indolilooctowy (IAA), kwas ten aktywuje podziały komórkowe w tkance roślinnej oraz reguluje ich prawidłowy przebieg, wpływa on między innymi na wzrost wydłużeniowy komórek.
Pod wpływem odcięcia części wierzchołkowej (jest to część pędu głównego, szpic) obserwujemy zahamowanie wzrostu tui. Kwas IAA warunkuje wzrost pędu głównego, wstrzymując tym samym wzrost pędów bocznych, aby roślina mogła ponownie wytworzyć pęd główny. W efekcie prowadzi to do lepszej adaptacji do nowego środowiska poprzez szybsze ukorzenienie się.
TUJE KUPOWANE W DONICZKACH
Nie wymagają po posadzeniu przycinania wierzchołków, gdyż ich system korzeniowy jest o wiele większy od tuj kopanych z gruntu. Zaleca się jednak przycięcie wierzchołka gdyż prowadzi to do lepszego zakorzenienia roślin.
II. CIĘCIE DWULETNICH I STARCZYCH ŻYWOPŁOTÓW
- Kiedy przycinać tuje
Niestety, sytuacja w tym zakresie jest dość skomplikowana z powodu obowiązującego prawa w Niemczech, które od 1976 roku nakazuje powstrzymać się od przycinania żywopłotów, krzewów i drzew w okresie od 1 marca do 30 września. Zakaz ten został wprowadzony na podstawie ustawy o ochronie przyrody (Bundesnaturschutzgesetz), konkretnie artykułu 39 ust. 5.
W społeczeństwie panuje przekonanie, że zakaz ten jest absolutny, dlatego niektórzy ogrodnicy odkładają przycinanie swoich żywopłotów na późną jesień. Jednakże warto zaznaczyć, że zakaz ten obejmuje pewne wyjątki.
Celem zakazu jest ochrona ptaków i innych zwierząt, które gniazdują i żyją w żywopłotach. W okresie wiosennym i letnim żywopłoty są dla nich ważnym miejscem do rozmnażania i poszukiwania pożywienia. Obcinanie żywopłotów w tym czasie może zakłócać ich cykl życiowy i powodować ich utratę.
Z drugiej strony, obcinanie żywopłotów w okresie od 1 października do 28 lutego może narazić tuje na przemarznięcie. W tym czasie tuje są wrażliwe na niskie temperatury, a zbyt późne ciecie może stymulować rośliny do dalszego wzrostu. Zbyt późne cięcie może prowadzić do sytuacji, w której nowe odrosty, które mogą wyrosnąć po obcięciu, mogą być szczególnie podatne na przemarznięcie.
Oznacza to, że właściciele żywopłotów w Niemczech znajdują się w trudnej sytuacji. Z jednej strony, muszą przestrzegać zakazu obcinania żywopłotów w okresie od 1 marca do 30 września, aby nie zakłócać cyklu życiowego zwierząt. Z drugiej strony, obcinanie żywopłotów w okresie od 1 października do 28 lutego może narazić je na przemarznięcie.
Jaki kompromis jest możliwy
Jednym z możliwych kompromisów jest obcinanie żywopłotów tylko w niewielkim stopniu w okresie od 1 marca do 30 września. W ten sposób można ograniczyć wpływ obcinania na zwierzęta, a jednocześnie zmniejszyć ryzyko przemarznięcia żywopłotu.
Istnieje kilka wyjątków od zakazu obcinania żywopłotów.
Krótkie cięcia pielęgnacyjne, które nie prowadzą do usunięcia więcej niż 1/3 wysokości żywopłotu są dozwolone.
Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG) nie definiuje wprost, czym są krótkie cięcia pielęgnacyjne. Jednak można przyjąć, że są to cięcia, które mają na celu utrzymanie żywopłotu w dobrym stanie, bez znacznego jego przerzedzania. Przykładami krótkich cięć pielęgnacyjnych są:
- Przycinanie suchych, chorych lub uszkodzonych gałęzi.
- Przycinanie gałęzi, które wystają poza granice żywopłotu.
- Przycinanie gałęzi, które utrudniają dostęp do budynku lub innego obiektu.
Cięcia sanitarne, które są niezbędne do usunięcia chorych lub martwych gałęzi są dozwolone.
Cięcia sanitarne są niezbędne do usunięcia chorych lub martwych gałęzi, które mogą stanowić zagrożenie dla żywopłotu lub jego otoczenia. Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG) nie definiuje wprost, czym są cięcia sanitarne. Jednak można przyjąć, że są to cięcia, które mają na celu usunięcie gałęzi, które:
- Są chore lub uszkodzone przez szkodniki.
- Są martwe lub obumarłe.
- Zagrożają bezpieczeństwu lub zdrowiu ludzi lub zwierząt.
Cięcia, które są wymagane w celu usunięcia zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt są dozwolone.
Cięcia, które są wymagane w celu usunięcia zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt, są dozwolone w każdym czasie, również w okresie od 1 marca do 30 września. Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG) nie definiuje wprost, czym są zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt. Jednak można przyjąć, że są to zagrożenia, które mogą spowodować:
- Uszkodzenie ciała lub zdrowia ludzi lub zwierząt.
- Uszkodzenie mienia.
- Utrudnienie lub uniemożliwienie korzystania z nieruchomości lub drogi publicznej.
Przykładami zagrożeń dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt są
- Żywopłot, który zagraża zawaleniem się na dom lub drogę.
- Żywopłot, który utrudnia widoczność na drodze.
- Żywopłot, który tworzy siedlisko dla owadów lub gryzoni, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi lub zwierząt.
W przypadku żywopłotów, które zazwyczaj nie są wyższe niż 1 metr, zakaz cięcia nie obowiązuje w ogóle!
Pytanie od klienta. "Dlaczego prawo to przedkłada dobro zwierząt nad dobrem roślin."
Moja odpowiedź
Prawo to przedkłada dobro zwierząt nad dobro roślin, ponieważ ustawodawca uważa, że zwierzęta są bardziej podatne na wyginięcie niż rośliny. Ptaki i inne zwierzęta, które gniazdują w żywopłotach, są często gatunkami chronionymi, a ich utratę można uznać za stratę biologiczną, która jest trudna do odzyskania.
Narażenie żywopłotu na przemarznięcie jest ryzykiem, które należy wziąć pod uwagę. Jednakże, prawo zakłada, że ryzyko to jest mniejsze niż ryzyko utraty ptaków i innych zwierząt.
Kiedy z perspektywy ogrodnika zaleca się przycinać żywopłoty z tuj
Perspektywa ogrodnika na to zagadnienie jest inna niż prawo w tym aspekcie. Różnica wynika głównie z tego, że jako ogrodnik kieruję się fizjologicznymi aspektami pielęgnacji roślin. Moje spojrzenie na tę sprawę bierze pod uwagę optymalny czas przycinania dla zdrowia i wyglądu roślin.
Pamiętając o wyjątkach możemy przycinać żywopłoty w terminie od 1 marca do 30 września
Częste cięcie żywopłotu (np. 2-3 razy w roku, po trochu) nie łamie ustawy o ochronie ptaków (Bundesnaturschutzgesetz). Jest dozwolone ponieważ cięcie nie stanowi zagrożenia dla gniazd i piskląt.
Takie cięcie może być nawet korzystne dla ptaków, ponieważ usuwa chore i uszkodzone gałęzie, co może poprawić zdrowie i kondycję żywopłotu. Należy jednak rozważyć wpływ częstego cięcia na ptaki i stosować odpowiednie środki ostrożności, aby zminimalizować negatywny wpływ na te zwierzęta.
- Przycinane są tylko gałęzie, które wystają poza granice żywopłotu
- Krótkie cięcie pielęgnacyjne nie usuwa więcej niż 1/3 wysokości żywopłotu
Usuwanie gniazd ptasich lub niszczenie siedlisk ptaków jest zabronione. Nawet obcinanie żywopłotu po kilka centymetrów może naruszać te przepisy, jeśli w wyniku tego działania zostaną usunięte gniazda ptaków lub uszkodzone siedliska ptaków.
Jeśli nie jesteś pewien, czy Twoje cięcie jest zgodne z wyjątkiem od zakazu cięcia żywopłotów, zawsze lepiej jest skonsultować się z urzędem gminy lub powiatu i sprawdzić, czy przepisy lokalne nie przewidują dodatkowych wyjątków od zakazu cięcia żywopłotów.
Tuje zalecam przycinać tylko przy bezdeszczowej pogodzie, ponieważ deszcz sprzyja rozmnażaniu się zarodników grzybów, które są przenoszone przez wodę i mogą łatwo przedostać się w świeżo obcięte miejsca w głębsze rejony tkanek. Są to idealne warunki do rozprzestrzeniania się chorób grzybowych, szczególnie podobnych do tych, które występują jesienią, gdy jest ciepło i wilgotno.
Przycinanie tuj można przeprowadzać od końca marca do końca lipca, a najpóźniej do połowy sierpnia, powtarzając ten zabieg dwa lub trzy razy w sezonie. Należy jednak pamiętać, że zbyt wczesne cięcie może narażać rośliny na przemarzanie, ponieważ w miejscach cięcia mróz łatwo przenika głębsze warstwy tkanek.
Z kolei zbyt późne przycinanie żywopłotu pobudza rośliny do dalszego wzrostu. W efekcie soki zaczynają krążyć, a niezdrewniałe części roślin stają się narażone na przemarzanie, ponieważ nie zdążyły zdrewnieć przed nadejściem zimy.
PRZYKŁAD - zdjęcie nr. 1 zrobione w 2017 roku.
TEN SAM ŻYWOPŁOT - zdjęcie nr. 2 zrobione jesienią 2018 roku.
TEN SAM ŻYWOPŁOT - zdjęcie nr. 3 zrobione latem 2019 roku.
TEN SAM ŻYWOPŁOT - zdjęcie nr. 4 zrobione jesienią 2020 roku.
TEN SAM ŻYWOPŁOT - zdjęcie nr. 5 zrobione jesienią 2021 roku.
Proces regeneracji zajmuje dużo czasu - od 3 do 5 lat, a czasami i dłużej. Żywopłot rośnie bardzo powoli. Najlepszym (najbezpieczniejszym) okresem będzie cięcie od połowy maja po ostatnich przymrozkach do połowy sierpnia.
|
Porada dla spóźnialskich na jesienne cięcie żywopłotu
Czy termin przycinania żywopłotu jesienią wpływa na jego kondycję zimą?
W Niemczech powszechnie przyjmuje się, że cięcie żywopłotów najlepiej rozpocząć w październiku, po zakończeniu okresu zakazu cięcia. Jako ogrodnik jednak zalecam, że jeśli konieczne jest jesienne przycięcie żywopłotu, lepiej wykonać je w listopadzie, a nie w październiku. Przycinanie w październiku może pobudzić rośliny do niepożądanego wzrostu, co zwiększa ryzyko ich uszkodzeń zimą – podobnie jak zbyt późne stosowanie nawozów azotowych.
Dlaczego listopad jest bezpieczniejszym terminem niż październik?
Cięcie tuj w listopadzie to lepszy wybór niż w październiku, zwłaszcza jeśli wrzesień i październik były ciepłe. W listopadzie tuje są już w fazie zimowego spoczynku, więc ryzyko stymulacji nowego wzrostu jest minimalne, co sprawia, że listopad to bezpieczniejszy czas na jesienne przycinanie żywopłotu.
|
-
Ile przycinamy
Podczas wiosennego cięcia (marzec/kwiecień/maj) skracamy pędy o około 1/3 - 1/2 długości, tak samo postępujemy podczas letniego cięcia (w czerwcu), na wiosnę usuwamy także wszystkie martwe gałązki.
W sierpniu przycinamy tuje po raz ostatni skracając pędy o 1-2 cm, dzięki temu będą się intensywnie krzewić. Później już nie przycinamy pędów, aby mogły dobrze zdrewnieć przed zimą.
Formując żywopłot zawsze pamiętajmy o tym że, należy obcinać tylko części zielone - to bardzo ważne! Ponieważ dalsze części gałęzi tui nie są już stymulowane poprzez cięcie do dalszego wzrostu.
Po za głębokim przycięciu żywopłot będzie wyglądał jak martwy, odsłonimy miejsca gdzie nie dochodzi światło słoneczne. Zbyt głębokie cięcie odsłania części nieulistnione!
W efekcie za głębokiego przycięcia pozbawiamy rośliny masy zielonej, a to właśnie w jej komórkach (igłach, liściach) zachodzi proces fotosyntezy. Tuje pozbawione nadmiernej ilości masy zielonej często usychają z powodu zaburzenia równowagi stosunku masy zielonej do korzeni. U tui organami zawierającymi komórki z chloroplastami są głównie igły będące podstawowymi organami asymilacyjnymi. Zdrewniałe łodygi nie zawierają chloroplastów, a to w nich właśnie zachodzi przemiana dwutlenku węgla, oraz wody z wykorzystaniem energii świetlnej w glukozę oraz tlen.
Rozwiązanie problemu
Duża część ludzi decyduje się na pierwsze obcinanie żywopłotów dopiero gdy urosną do sporych rozmiarów. Jest to błąd, gdyż pierwsze cięcie powinniśmy już przeprowadzić zaraz po posadzeniu (tylko szpic/e) w celu lepszej adaptacji tui do nowego środowiska, a po 2-3 latach prowadzimy dalsze formowanie.
Dalsze przycięcia prowadzą do zagęszczenia tui, oraz zapobiegają zbyt gwałtownemu rozrostowi gałęzi, które to pod wpływem własnego ciężaru zaczną opadać co będzie prowadzić do nieestetycznego wyglądu. Zbyt długie gałęzie obwieszając się spowodują iż żywopłot będzie sprawiał wrażenie rzadkiego.
Ciekawostka
Efekt ten jest przede wszystkim skutkiem błędu popełnionego podczas sadzenia tui, a mianowicie zbyt dużych odległości pomiędzy roślinami. Najbardziej widoczny będzie u żywopłotów składających się z takich odmian jak tuja Szmaragdowa (Smaragd) lub tuja Golden Smaragd, jest tak dlatego bo tuje te charakteryzują się krótkimi, wiotkimi gałęziami. Dlatego żywopłotom składającym się z tych odmian powinno poświęcać się więcej uwagi - co oznacza częstsze cięcia.
Porada
Jeżeli żywopłot z jakiś względów został zaniedbany i musimy go radykalnie przyciąć, to trzeba liczyć się z ryzykiem, iż tuje mogą uschnąć. Lepiej jest prowadzić częste strzyżenia żywopłotów (po trochu), niż stosować radykalne cięcia, które mogą okazać się za mocne.
- Prawidłowy kształt żywopłotu
Możemy przycinać żywopłot w formie prostokąta lub trapezu, kształt trapezu będzie zdecydowanie lepszym rozwiązaniem służącym lepiej roślinom. Taka forma strzyżenia w kształcie trapezu zapewni większą ilość światła, która jest niezbędna, aby rośliny mogły się dobrze krzewić, oraz zapobiegnie ogołacaniu się tuj na najniższych partiach gałęzi.
Forma trapezu żywopłotu może być bardzo dobrym rozwiązaniem w regionach o dużych opadach śniegu. Ciężar zgromadzonego śniegu może być bardzo niebezpieczny, ponieważ może prowadzić do uginania się gałęzi. Żywopłot w formie trapezu ma tę zaletę, że śnieg nie gromadzi się na jego czole (górze) głównie z dwóch powodów:
- Trapezoidalny kształt żywopłotu oznacza, że jego górna część jest szersza niż dolna. To nachylenie sprawia, że śnieg ma tendencję do zsuwania się w dół, w kierunku węższej części żywopłotu. W efekcie śnieg jest mniej skłonny do gromadzenia się na szczycie żywopłotu.
- Kształt trapezu ułatwia usuwanie śniegu z żywopłotu. Dzięki temu, że górna część jest dostępna i widoczna, jest łatwiej ją oczyścić z opadów śniegu. W przeciwnym razie, gdyby gromadził się tam duży pokład śniegu, utrzymanie żywopłotu byłoby trudniejsze i bardziej uciążliwe.
Kształt trapezu uzyskujemy poprzez cięcie żywopłotu pod kątem prostym od podłoża (na rysunku poniżej oznaczone literką "B") i w pewnym momencie prowadzimy linie cięcia zmniejszając szerokość żywopłotu w jego górnej partii. Miejsce gdzie będzie kończyć się część pionowa żywopłotu, oraz zacznie się miejsce i kąt od którego będzie przycięta górną część żywopłotu (na rysunku poniżej oznaczone literką "A") zależy w dużej mierze od nas samych. Na pytanie jak wysoki powinien być żywopłot odpowiem, że to kwestia indywidualnej potrzeby każdego z nas.
III. CZYM PRZYCINAĆ TUJE
W zależności od rozmiarów rośliny, oraz od zasobności naszego portfela możemy zaopatrzyć się w różne narzędzia do cięcia. Pamiętaj, że wybór narzędzi zależy od rozmiaru i wieku tui, jak również od zakresu prac, które planujesz wykonać.
Ważne jest również, aby narzędzia były ostre, co ułatwia precyzyjne cięcie i minimalizuje uszkodzenia rośliny. Przed przystąpieniem do przycinania tui zawsze upewnij się, że narzędzia są w dobrej kondycji i przygotuj się do pracy, zachowując ostrożność i dbałość o bezpieczeństwo.
Kilka narzędzi stosowanych do cięcia lub przycinania tui
- Nożyczki ogrodowe są doskonałym narzędziem do przycinania tuji, zwłaszcza do precyzyjnych cięć i kształtowania roślin. Są lekkie, łatwe w użyciu i pozwalają na dokładne cięcie małych gałęzi.
- Sekator ogrodowy jest przydatny do przycinania większych gałęzi tui. Ma ostrze przypominające nożyczki, ale jest bardziej wytrzymały i pozwala na cięcie gałęzi o większej średnicy.
- Piła ogrodowa, zwłaszcza taka z małym ostrzem, może być stosowana do przycinania grubszych gałęzi tuji. Jest bardziej skuteczna w przypadku cięcia gałęzi o większej średnicy.
- Piła łańcuchowa dla dużych i starszych tuji, które wymagają poważniejszego przycinania, piła łańcuchowa może być niezbędna. To narzędzie elektryczne lub spalinowe, które pozwala na efektywne cięcie grubszych gałęzi.
- Jeśli masz do czynienia z bardzo grubymi gałęziami lub konarami, siekiera ogrodowa może być potrzebna. Jest to ciężkie narzędzie, które wymaga pewnej siły i ostrożności podczas użytkowania.
- Nożyce do cięcia gałęzi to narzędzia specjalnie zaprojektowane do przycinania większych gałęzi lub pędów. Mają długie rękojeści i ostrza o większej długości niż zwykłe nożyczki ogrodowe.
- Jeśli twoje tuje są wysokie i trudno dostępne, do pracy mogą być potrzebne drabina ogrodowa lub platforma, aby umożliwić łatwiejszy dostęp do górnych części roślin.
- Niezależnie od narzędzi, zawsze warto nosić rękawice ogrodowe, aby chronić dłonie przed cierniami, ostryimi gałęziami i ewentualnymi skaleczeniami.
IV. BŁĄD PODCZAS SADZENIA WIOSNĄ I JESIENIĄ, KTÓREGO WARTO UNIKNĄĆ
Tego błędu należy uniknąć wiosną
Bardzo dużym błędem szczególnie wiosną jest nie skrócenie, a więc zostawienie wierzchołka wzrostu (szpica lub szpiców). Błąd ten prowadzi do dalszego wzrostu roślin co nie jest wskazane, gdyż najpierw po posadzeniu tuja powinna skoncentrować się na rozwoju systemu korzeniowego.
Rośliny będąc w fazie wzrostu potrzebują dużych ilości wody, właśnie w tym czasie ludzie popełniają często błędy w podlewaniu, które doprowadzają do usychania roślin, aby tego uniknąć zaleca się skrócenie szpiców.
Tego błędu należy uniknąć jesienią?
Ten sam błąd popełniają ludzie często również jesienią, to znaczy spora część ludzi nie obcina szpiców tui. Jesienią sytuacja wygląda nieco inaczej, ponieważ tuje nie będąc już w fazie wzrostu nie potrzebują większych ilości wody.
Przyrost masy zielonej jest już zahamowany i wydawać by się mogło, że wszystko będzie OK!. Masa zielona tui nie przyrasta bo zbliża się zima - to oczywiste (muszą zdrewnieć tegoroczne przyrosty), ale! Problem tkwi w szczegółach, mianowicie:
System korzeniowy tui rozwijać się będzie również w trakcie zimy - z pewnymi uwarunkowaniami. Jeżeli temperatura w czasie zimy będzie dodatnia (ciepła zima), to korzeń tui będzie rósł przez cały okres zimy, natomiast kiedy temperatura spadnie i utrzyma się przez dłuższy czas poniżej zera to korzenie przestaną rosnąć.
W obiegu między klientami krąży błędne stwierdzenie
"Od października do kwietnia jest sporo czasu, dlatego korzenie tui na pewno już sporo urosły."
Moja odpowiedź
W mojej głowie włącza się "czerwona lampka" i pojawia się pytanie: skąd ta pewność, że system korzeniowy tui już się mocno rozrósł - ukorzenił? Spora część ludzi, myśląc w ten sposób, podlewa rośliny w następnym sezonie wiosennym dużo mniej intensywnie niż powinna - DUŻY BŁĄD!
Sadząc tuje jesienią, również zaleca się przycięcie wierzchołka wzrostu, aby przyhamować wzrost rośliny w następnym roku. Zabieg ten wpłynie korzystnie na lepszą adaptację tui do nowego środowiska poprzez rozbudowę w pierwszym roku po posadzeniu systemu korzeniowego. Proszę się nie obawiać, w następnym roku rośliny wytworzą nowy stożek wzrostu.
Powtórzę, aby lepiej zapamiętać
Po raz pierwszy (tylko raz) szpic rośliny obcinamy podczas sadzenia, następne cięcie wykonujemy, gdy rośliny będą duże. Szpice przycina się, aby zahamować wzrost roślin, co przynosi korzyść w postaci zmniejszonego zapotrzebowania roślin na wodę!
V. RADYKALNE CIĘCIE ŻYWOPŁOTU W DWÓCH KROKACH
Jeżeli decydujemy się na bardzo radykalne cięcie żywopłotu, aby go np. odchudzić lub odmłodzić oraz aby było to bezpieczne dla roślin to należy to rozłożyć w czasie.
Krok 1:
- Najpierw obcinamy jedną stronę aż do pnia rośliny.
- Po drugiej stronie obcinamy tylko w minimalnym stopniu, należy obciąć tylko same boczne szpice ok. 4-5 cm.
- Obcinamy również przewodniki główne, są to szpice, które są na górze każdej tui. W ten sposób zmusimy roślinę do szybszej regeneracji.
Takie ciecie powoduje, że roślina nie zostanie nagle z niczym, co prowadzi bardzo często do uschnięcia jej.
Pamiętać należy, że liście (igły) to nie ozdoba a części roślin zaangażowane w produkcję węglowodanów niezbędnych roślinie do życia. Krok ten zmusi roślinę do szybszego zregenerowania (odrośnięcie) nowych gałęzi z uśpionych pąków w pniu drzewa.
Po zakończeniu cięcia przystępujemy do szczepienia grzybów mikoryzowych. Grzyby pomogą w szybszej regeneracji rośliny po cieciu oraz żyjąc z rośliną w symbiozie, będą jej pomagać, mikoryza jako stymulator wzrostu zawsze pomaga. Szczepienie mikoryzy wykonujemy tylko raz w życiu każdej rośliny, ponieważ grzybnia zwiążę się z korzeniami roślin na całe ich życie.
Więcej o mikoryzie, czyli symbiozie grzybów z roślinami opisałem w artykułach: Żywopłot usycha co zrobić oraz Symbioza od Symbiom.
Dostarczanie wody roślinie po radykalnym cięciu
Im więcej wody będzie dostarczanej roślinie, to rośliny szybciej się zregenerują. Pamiętać jednak należy, że rośliny teraz nie będą potrzebowały aż tak dużych ilości wody jak przed cięciem. Ta uwaga jest ważna, ponieważ trzeba uważać na zalewanie korzeni, czyli aby woda nie zalegała w obszarze korzeni, podłoże zatem powinno być stale wilgotne, ale nie mokre.
Nawożenie po radykalnym cięciu
Po takim obcięciu oraz zaszczepieniu grzybów mikoryzowych do podłoża należy dodać wyłącznie nawóz organiczny. Mogą to być wióry rogowe, granulowany obornik koński lub kompost, ja zalecam do podłoża dodać wióry rogowe.
Polecam wióry lub mączkę rogową (Hornspäne) firmy Beckmann.
- Mączka rogowa zaopatrza w składniki odżywcze dostosowane do wzrostu roślin
- Pobudza życie gleby poprawiając zaopatrzenie w próchnicę i przyczynia się do spulchnienia gleby
- Jest to idealny dodatek do podstawowego nawożenia
- Nawóz ten jest przyjazny dla środowiska
Ceny oraz więcej informacji na temat wiórów i mączki rogowej, kompostu i obornika opisałem w artykulej Nawozy?
Wiosna
Jeżeli ciecie było wykonane wiosną to do podłoża dodajemy wióry rogowe w postaci mączki.
Koniec sierpnia
Natomiast jeżeli cięcie było wykonane w końcu sierpnia to do podłoża dodajmy wióry rogowe w postaci grysu. Nawozimy rośliny regularnie co roku, aby rośliny miały siłę i energię do szybkiej regeneracji po cięciu.
Krok 2:
Po kilku latach, kiedy odrosną nowe gałęzie i będzie dość sporo masy zielonej, przystępujemy do cięcia drugiej strony, czyli gałęzi wcześniej pozostawionych. Przycinamy rośliny jak w kroku pierwszym, a więc tniemy do pnia każdej rośliny. Obcinamy ponownie przewodniki główne (szpice u góry każdej tui) oraz przycinamy po raz pierwszy szpice boczne po stronie zregenerowanej. Krok ten zmusi ponownie roślinę do szybszej regeneracji po stronie mocno ciętej oraz do rozkrzewienia się po stronie odrośniętej.
Podsumowanie
Lepiej jest przycinać częściej rośliny żywopłotowe niż pozwolić im urosnąć do dużych rozmiarów. Jeżeli cięcie radykalne będzie we właściwy sposób przeprowadzone, to z pewnością odmłodzi żywopłot i doprowadzi go do stanu jak za największej jego świetności -:).
VI. USUWANIE ŻYWOPŁOTÓW - CO WARTO WIEDZIEĆ
Cięcie żywopłotów to standardowy zabieg pielęgnacyjny, który ma na celu zachowanie ich kształtu, zagęszczenie roślin i poprawę wyglądu. Jednak całkowite usunięcie żywopłotu to zupełnie inna kwestia, która – w przeciwieństwie do zwykłego przycinania – może podlegać szczególnym przepisom prawnym. Decyzja o usunięciu żywopłotu, nawet na własnej działce, wymaga uwzględnienia wielu aspektów prawnych, w tym ochrony przyrody, przepisów lokalnych oraz regulacji dotyczących stosunków sąsiedzkich. Poniżej przedstawiam najważniejsze informacje, które warto sprawdzić przed przystąpieniem do usuwania żywopłotu.
Przepisy dotyczące usuwania żywopłotów w Niemczech
W Niemczech usuwanie żywopłotów może podlegać różnym regulacjom prawnym. Najbardziej znanym ograniczeniem jest zakaz cięcia żywopłotów w okresie lęgowym ptaków – od 1 marca do 30 września – wynikający z ustawy o ochronie przyrody (Bundesnaturschutzgesetz, BNatSchG, art. 39 ust. 5). Zakaz dotyczy radykalnego przycinania i całkowitego usuwania żywopłotów, natomiast lekka pielęgnacja (np. przycinanie formujące) jest dozwolona, pod warunkiem że nie narusza siedlisk ptaków.
Oprócz tego w różnych regionach mogą obowiązywać inne przepisy ograniczające możliwość usuwania żywopłotów, np. w ramach ochrony krajobrazu, ochrony środowiska czy zagospodarowania przestrzennego.
- Przepisy dotyczące ochrony krajobrazu:
Nie istnieje jednolita "Ustawa o ochronie krajobrazu" (Landschaftsschutzgesetz) na poziomie federalnym. Ochrona krajobrazu jest regulowana przez ustawę o ochronie przyrody (BNatSchG) oraz przepisy krajów związkowych. W niektórych przypadkach żywopłoty mogą być uznane za element chroniony krajobrazowo, szczególnie jeśli znajdują się na terenach objętych ochroną przyrodniczą (np. parki krajobrazowe, obszary Natura 2000). W takich sytuacjach usunięcie żywopłotu może wymagać zgody odpowiednich władz lokalnych.
- Przepisy lokalne (Bauordnung, Ordnungsrecht):
Niektóre regulacje lokalne mogą ograniczać usuwanie żywopłotów, zwłaszcza jeśli mają one znaczenie estetyczne lub ekologiczne w przestrzeni publicznej. Nawet jeśli żywopłot znajduje się na prywatnej działce, w niektórych przypadkach jego usunięcie może wymagać zgody gminy – np. w obszarach objętych szczególną ochroną krajobrazową.
- Ochrona drzew i krzewów (Baum- und Strauchschutzverordnung):
W wielu miastach Niemiec obowiązują lokalne rozporządzenia o ochronie drzew i krzewów, które mogą dotyczyć również żywopłotów. W takich przepisach często określone są minimalne obwody pni drzew, które można usunąć bez zgody urzędu. Jeśli dany żywopłot jest uznawany za istotny dla ekosystemu lub krajobrazu, może podlegać podobnym ograniczeniom.
- Przepisy dotyczące ochrony dzikich ptaków i ich siedlisk:
Niektóre lokalne regulacje mogą chronić żywopłoty nie tylko w okresie lęgowym, ale przez cały rok, jeśli pełnią one funkcję siedliska dla rzadkich gatunków ptaków. W takich przypadkach, nawet poza okresem zakazu cięcia (po 30 września), może być wymagane uzyskanie zgody odpowiednich władz na usunięcie żywopłotu.
- Regulacje dotyczące sąsiedztwa (BGB):
Nie istnieje w Niemczech ogólnokrajowe prawo określające minimalną odległość sadzenia żywopłotów od granicy działki. Jednak kwestie związane z roślinnością przygraniczną reguluje Niemiecki Kodeks Cywilny (Bürgerliches Gesetzbuch – BGB), który określa prawa i obowiązki właścicieli nieruchomości w kontekście sąsiedzkim.
- 906 BGB – Właściciel gruntu może żądać usunięcia korzeni, gałęzi i owoców przerastających z sąsiedniej nieruchomości, po uprzednim wezwaniu sąsiada do ich usunięcia.
- § 910 BGB – Właściciel ma prawo wejść na sąsiednią posesję w celu usunięcia zwisających gałęzi lub owoców, ale jest zobowiązany do naprawienia ewentualnych szkód.
Lokalne regulacje mogą określać zalecane odległości sadzenia drzew i krzewów, jednak nie ma jednolitych, ogólnoniemieckich przepisów w tym zakresie. Zanim zdecydujesz się na usunięcie żywopłotu, nawet jeśli znajduje się on na Twojej działce i poza okresem lęgowym ptaków, warto:
- Skontaktować się z lokalną gminą, urzędem ochrony środowiska (Umweltamt) lub urzędem ds. zieleni miejskiej (Gartenbauamt), aby sprawdzić, czy usunięcie żywopłotu wymaga pozwolenia.
- Sprawdzić lokalne przepisy dotyczące ochrony krajobrazu i dzikiej przyrody.
Jeśli żywopłot znajduje się na granicy działki, upewnić się, że jego usunięcie nie narusza praw sąsiada, zgodnie z przepisami BGB §§ 906 i 910. Brak znajomości lokalnych przepisów może skutkować karami finansowymi, dlatego zawsze warto upewnić się, czy usunięcie żywopłotu jest legalne.
VII. BONUS - ARTYKUŁ 39 (BNatSchG) Z WRZEŚNIA 1976 ROKU
Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG) została uchwalona przez Bundestag 29 września 1976 roku i weszła w życie 1 stycznia 1977 roku. Ustawa została napisana przez Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Jądrowego (Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und nukleare Sicherheit).
Ustawa ta jest głównym aktem prawnym regulującym ochronę przyrody i krajobrazu w Niemczech. Ustawa określa zasady ochrony gatunków roślin i zwierząt, ochrony siedlisk przyrodniczych, a także ochrony krajobrazu. Artykuł 39 ustawy o ochronie przyrody (BNatSchG), który zabrania cięcia i usuwania żywopłotów, żywych płotów, grup drzew i pojedynczych drzew w okresie od 1 marca do 30 września, został wprowadzony w 2002 roku. Celem tego zakazu jest ochrona ptaków i innych zwierząt, które wykorzystują żywopłoty jako schronienie i miejsce do gniazdowania.
Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG) jest stale aktualizowana i dostosowywana do zmieniających się warunków. Ostatnia aktualizacja ustawy miała miejsce w 2022 roku.
Ustawa o ochronie przyrody (BNatSchG)
Artykuł 39
Zakaz cięcia i usuwania żywopłotów, żywych płotów, grup drzew i pojedynczych drzew
(1) Zakazane jest przycinanie lub usuwanie żywopłotów, żywych płotów, grup drzew i pojedynczych drzew w okresie od 1 marca do 30 września.
(2) Przepis ust. 1 nie dotyczy:
1. usuwania zagrożeń dla bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego lub zdrowia ludzi lub zwierząt;
2. usuwania szkód na działkach, budynkach lub innych obiektach;
3. usuwania drzew lub żywopłotów, które są uszkodzone przez choroby lub szkodniki;
4. usuwania drzew lub żywopłotów, które zostały uszkodzone przez ruch lub inne zdarzenia;
5. usuwania drzew lub żywopłotów, które w okresie od 1 marca do 30 września muszą zostać usunięte na podstawie decyzji administracyjnej;
6. usuwania drzew lub żywopłotów, które w okresie od 1 marca do 30 września mogą zostać usunięte na podstawie zgody administracyjnej.
(3) Usuwanie drzew lub żywopłotów na podstawie ust. 2 jest dozwolone tylko wtedy, gdy nie narusza interesów ochrony przyrody i krajobrazu.
(4) Przepisy ust. 1 do 3 nie dotyczą żywopłotów, które zazwyczaj nie są wyższe niż 1 metr.
(5) Właściwy organ może zezwolić na odstępstwa od przepisów ust. 1 do 3, jeżeli jest to konieczne z przyczyn ochrony przyrody lub krajobrazu.
Wyjaśnienia:
Artykuł 39 Ustawy o ochronie przyrody (BNatSchG) zabrania cięcia i usuwania żywopłotów, żywych płotów, grup drzew i pojedynczych drzew w okresie od 1 marca do 30 września.
Istnieje jednak szereg wyjątków od tego zakazu, w tym:
- Usuwanie żywopłotów, które zagrażają bezpieczeństwu lub zdrowiu ludzi lub zwierząt.
- Usuwanie żywopłotów, które zostały uszkodzone przez choroby, szkodniki lub inne zdarzenia.
- Usuwanie żywopłotów, które muszą zostać usunięte na podstawie decyzji administracyjnej.
- Usuwanie żywopłotów, które mogą zostać usunięte na podstawie zgody administracyjnej.
W przypadku żywopłotów, które zazwyczaj nie są wyższe niż 1 metr, zakaz cięcia nie obowiązuje w ogóle.
Oczywiście, zawsze należy sprawdzić, czy przepisy lokalne nie przewidują dodatkowych wyjątków od zakazu cięcia żywopłotów. Przykłady cięć, które są dozwolone w okresie od 1 marca do 30 września:
- Krótkie cięcia pielęgnacyjne, które nie prowadzą do usunięcia więcej niż 1/3 wysokości żywopłotu.
- Cięcia sanitarne, które są niezbędne do usunięcia chorych lub martwych gałęzi.
- Cięcia, które są wymagane w celu usunięcia zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt.
Przykłady cięć, które są zabronione w okresie od 1 marca do 30 września
- Cięcia, które prowadzą do usunięcia więcej niż 1/3 wysokości żywopłotu.
- Cięcia, które nie są konieczne dla utrzymania żywopłotu w dobrym stanie.
- Cięcia, które nie są związane z usunięciem zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia ludzi lub zwierząt.
W niektórych landach mogą obowiązywać dodatkowe lub bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące przycinania żywopłotu w okresie ochronnym. Na przykład w Bawarii dozwolone jest cięcie pielęgnacyjne tylko w wyjątkowych przypadkach, gdy żywopłot stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa. Przepisy mogą ulec zmianie: Ważne jest, aby zawsze sprawdzać aktualne informacje dotyczące przepisów w danym kraju związkowym.
Wyjątki w poszczególnych landach
Należy pamiętać, że wyjątki te są interpretowane różnie w poszczególnych landach. W razie wątpliwości skontaktuj się z władzami ds. ochrony przyrody.
- Badenia-Wirtembergia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu do wysokości 1 metra w celu ułatwienia koszenia trawy.
- Bawaria: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia dostępu do drogi lub chodnika.
- Berlin: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia dostępu do budynków.
- Brandenburgia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia przejazdu maszyn rolniczych.
- Brema: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac pielęgnacyjnych.
- Hamburg: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac porządkowych.
- Hesja: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac remontowych.
- Meklemburgia-Pomorze Przednie: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac budowlanych.
- Dolna Saksonia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac konserwacyjnych.
- Nadrenia Północna-Westfalia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z utrzymaniem czystości.
- Nadrenia-Palatynat: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną środowiska.
- Saara: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną przyrody.
- Saksonia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną zabytków.
- Saksonia-Anhalt: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną przeciwpożarową.
- Szlezwik-Holsztyn: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną wód.
- Turyngia: Dozwolone jest przycinanie żywopłotu w celu ułatwienia prac związanych z ochroną powietrza.
Ograniczenia dotyczące krótkich cięć pielęgnacyjnych w okresie ochronnym ptaków we wszytskich 16 krajach związkowych Niemiec.
Kraje związkowe: Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Berlin, Brandenburgia:
- Dozwolone jest tylko przycinanie gałęzi wystających poza granice żywopłotu.
- Cięcie pielęgnacyjne jest dozwolone tylko w wyjątkowych przypadkach, np. gdy żywopłot stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Brema, Hamburg, Hesja, Meklemburgia-Pomorze Przednie, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Nadrenia-Palatynat, Saara, saksonia, saksonia-Anhalt, Szlezwik-Holsztyn, Turyngia:
- Dozwolone jest krótkie cięcie pielęgnacyjne, ale nie więcej niż 1/3 wysokości żywopłotu.
- Cięcie pielęgnacyjne jest dozwolone tylko w dniach od 15 października do 28 lutego.
Jeśli nie jesteś pewien, czy Twoje cięcie jest zgodne z wyjątkiem od zakazu cięcia żywopłotów, zawsze lepiej jest skonsultować się z urzędem gminy lub powiatu i sprawdzić, czy przepisy lokalne nie przewidują dodatkowych wyjątków od zakazu cięcia żywopłotów.
Nasze tuje pochodzą wyłącznie z profesjonalnych plantacji ✔, są zahartowane ✔ i regularnie podlewane ✔. Podlegają zrównoważonemu nawożeniu ✔, dostosowanemu do ich potrzeb, oraz są regularnie pielęgnowane w sposób profilaktyczny pod kątem szkodników ✔ i chorób grzybowych ✔. Proszę dokładnie zapoznać się ze wszystkimi informacjami i radami, ponieważ dobra wiedza pozwala uniknąć wielu błędów podczas sadzenia.
Przed zakupem tui należy dokładnie zastanowić się, czy jesteśmy w stanie spełnić ich wymagania. Aby nasz żywopłot z tui wyglądał pięknie i zdrowo, musimy stworzyć odpowiednie naturalne warunki. Dzięki właściwej pielęgnacji tuje odwdzięczą się wspaniałym wyglądem.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
