JAK SADZIĆ TUJE?
Prawidłowe posadzenie tui jest kluczowe z kilku powodów. Po pierwsze, właściwe umiejscowienie i głębokość sadzenia wpływają na odpowiedni wzrost i rozwój tui. Roślina ma dostęp do odpowiedniej ilości składników odżywczych i wody, co sprzyja jej zdrowiu i długotrwałemu pięknemu wyglądowi.
Po drugie, poprawne posadzenie tui pomaga w zapobieganiu chorobom i szkodnikom. Gdy roślina jest zbyt zagęszczona lub ma złe warunki wzrostu, staje się bardziej podatna na infekcje i ataki owadów. Odpowiednie rozstawienie tui i utrzymanie odpowiedniej przestrzeni między nimi ułatwia utrzymanie zdrowych roślin.
Po trzecie, estetyka ogrodu jest ważna, a prawidłowe posadzenie tui przyczynia się do atrakcyjnego wyglądu krajobrazu. Regularne i równomierne rozmieszczenie tui tworzy harmonijny widok i stanowi ozdobę dla ogrodu lub terenu.
Wreszcie, posadzenie tui w sposób zgodny z zasadami ekologii i dbałością o środowisko ma duże znaczenie. Odpowiednie miejsce i warunki wzrostu tui mogą zmniejszyć konieczność stosowania pestycydów i nawozów chemicznych, co przyczynia się do zdrowszego środowiska naturalnego.
W związku z tym prawidłowe posadzenie tui nie tylko zapewnia piękny wygląd ogrodu, ale także wpływa na zdrowie rośliny, redukcję problemów związanych z chorobami i szkodnikami oraz pozytywny wpływ na środowisko.
I. PRZYGOTOWANIE MIEJSCA, GDZIE BĘDĄ POSADZONE TUJE.
II. PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA DLA SADZONYCH TUJ.
III. PARĘ WAŻNYCH INFORMACJI, KTÓRE LEPIEJ ZNAĆ PRZED POSADZENIEM TUJ.
IV. SADZENIE TUJ.
I. PRZYGOTOWANIE MIEJSCA, GDZIE BĘDĄ POSADZONE TUJE.
Dołki.
Istnieją dwie metody sadzenia tuj, pierwsza metoda sadzenia tuj to kopanie dołków a druga metoda to kopanie rowu. Kopanie dołków sprawdzi się gdy sadzimy pojedyncze sztuki lub sadzimy rośliny w soliterze. Dołki powinny być minimum dwa razy większe od korzeni roślin, aby móc następnie wsypać do nich podłoże dla iglaków zawierające torf.
Druga metoda sadzenia tuj to kopanie rowu.
Kopanie dołków jest proste i szybkie, ale przysporzy wiele potencjalnych problemów. Bardzo często okazuje się jednak, że wykopane dołki są zbyt małe, aby umieścić w nich system korzeniowy rośliny. Brakuje również miejsca na wsypanie specjalnego podłoża dla iglaków zawierającego torf.
Sadząc tuje jako żywopłot (biorąc pod uwagę odstępy pomiędzy sadzonymi tujami) zalecam od razu kopać rów. W ten sposób oszczędzimy czas, rozkopując potem przygotowane za małe dołki.
Co ważniejsze.
Przygotowanie rowu jest o wiele lepsze od kopania dołków, ponieważ tym sposobem wykopiemy całą ziemię, gdzie następnie posadzimy tuje. W ten sposób będziemy mieli całkowitą kontrolę, w jakim środowisku sadzimy rośliny, nie zostawiając żadnych resztek starych korzeni lub śmieci budowlanych pozostałych po budowie domu, płotu itd.
Popierwsze stare korzenie, nieusunięte resztki starych korzeni będą bardzo groźne dla sadzonych tuj.
Stare korzenie butwiejąc mogą wydzielać substancje toksyczne uniemożliwiając w ten sposób rozwój korzeni nowo posadzonych tuj. Będą siedliskiem wielu bakterii beztlenowych oraz patogenów chorobotwórczych. Dlatego kopiąc rów należy wszystkie resztki starych korzeni starannie usunąć.
Dygresja.
Często ludzie sadzą rośliny jednoroczne (takie jak bratki, geranie, petunie itp.) w starej ziemi, gdzie wcześniej rosły inne rośliny, co jest dużym błędem. Podczas sadzenia roślin jednorocznych zaleca się wymianę gleby za każdym razem, co roku. Wymiana gleby pozwoli uniknąć infekcji różnymi patogenami chorobotwórczymi, które mogą być obecne w starej glebie. Dodatkowo bakterie i grzyby rozkładające resztki po starych roślinach nie będą atakować świeżo posadzonych roślin.
Po drugie, resztki budowlane.
Tak samo groźne jak resztki starych korzeni będą zakopane w glebie pozostałości po budowie domu, płotu itd. Śmieci budowalne to nic innego jak skoncentrowane składowisko minerałów bardzo łatwo dostępnych dla roślin. W takich stężeniach minerały będą prowadzić do poważnych chorób lub usychania roślin. Przykładem takich resztek jest tynk, zaprawa murarska stosowana do budowy domu, muru, płotu lub beton zawierający cement itd.
Usunięcie resztek budowlanych jest oczywiste a co z miejscami, gdzie korzenie będą miały kontakt z betonem. Problem ten dotyczy wszystkich roślin nie tylko tuj. Szerzej o szkodliwym wpływie betonu (cementu) na zdrowie roślin opisałem w artykule Jak nie sadzić tuj.
Kopiąc rów, osiągniemy jeszcze dodatkowe korzyści:
- Miejsce po bokach korzeni przyda się, aby móc swobodnie przesuwać i obracać rośliny.
- Bardzo łatwo rozmieścimy tuje w równomiernych odstępach.
Wymiary rowu?
Kopiąc rów, powinniśmy zachować jego szerokość ok. 40 cm i podobnie czynimy z głębokością ok. 40 cm. Głębokość i szerokość powinna być zawsze dwa razy większa od korzenia tui. W ten sposób będziemy mieli miejsce, aby nasypać pod tuję specjalne podłoże do iglaków. Wymiary 40 cm x 40 cm sprawdzą się przy tujach do wysokości ok. 2 m, dla roślin powyżej 2 m głębokość powinna wynosić ok.60 cm
Pamiętajmy że system korzeniowy tui jest płytki, dla tego bardzo ważną rolę będzie odgrywać właśnie wymiana ziemi pod i koło korzenia. Nasza ziemia dla roślin iglastych zawiera TORF!, który będzie zatrzymywał wodę, oraz pozwoli na dopływ powietrza, które jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju korzeni i zapobiegnie ich gniciu.
Częstym błędem podczas sadzenia tuj jest nieprawidłowe przygotowanie rowu, za płytki rów!
Jeżeli podczas kopania rowu natrafimy na twardą warstwę gliny lub żwiru to musimy je usunąć, aby uzyskać wymaganą głębokość, ponieważ przy sadzeniu nie będzie miejsca jak pod tuję podsypać nowej ziemi. Niestety jest to częsty błąd, spora część ludzi "ubija" system korzeniowy co doprowadza do zdeformowania właściwej pozycji korzenia!
PAMIĘTAJMY O TYM, ŻE.
Rośliny iglaste są wrażliwe na tym punkcie, a ich korzeń podczas sadzenia musi być w pozycji pionowej, lub naturalnej pozycji bocznej (boczne korzenie). Niewłaściwe ułożenie korzeni prowadzi do zahamowania wzrostu roślin, a również może doprowadzić do ich uschnięcia!
JAK TEMU ZAPOBIEC.
Kiedy sadzimy tuje, które mają korzeń zapakowany w JUTĘ. Trzeba wiedzieć, że juta to naturalna tkanina, która rozłoży się po paru miesiącach, dlatego nie ściągajmy jej, jedynie po włożeniu tui do rowu i obsypaniu tui ziemią przetnijmy górne dwa supły, ale ZOSTAWMY JUTĘ.!
JUTA JEST TO:
* naturalny produkt bez żadnych dodatków,
* w 100% wykonany z bawełny,
* można poddać recyklingowi.
II. PRZYGOTOWANIE PODŁOŻA DLA SADZONYCH TUJ.
Tylko w momencie sadzenia roślin mamy możliwość właściwego przygotowania podłoża.
- Do podłoża warto dodać domieszkę kompostowanej kory sosnowej, ponieważ hamuje ona rozwój patogenu.
- Torf dzięki swoim unikalnym właściwościom jest niezastąpiony i bez niego nie da się, w prawidłowy sposób sadzić tui.
Jeżeli teraz zrezygnujemy z torfu to w przyszłości przysporzy to "olbrzymie" problemy, gdyż stracimy jedyną okazję do wymieszania torfu z glebą - później będzie to już niemożliwe.
TORF:
- poprawia strukturę gleby,
- posiada łatwość magazynowania wody,
- zapewnia dużą przestrzeń powietrzną w obrębie bryły korzeniowej.
Więcej informacji na ten temat proszę w artykule: Gleba dla tui - torf.
Sposób przygotowania podłoża.
Ilość torfu będzie uzależniona od rodzaju gleby w jakiej sadzimy tuje. Inna ilość torfu będzie potrzebna roślinom sadzonym w glebie piaszczystej, a inna ilość torfu będzie potrzebna tujom sadzonym w glebie ciężkiej - gliniastej.
- GLEBA PIASZCZYSTA.
Podłoże którym obsypujemy balot/ bryłę powinno być jednorodne (homogeniczne) w całym przekroju. Nie zaleca się warstwowego wypełniania dołu, jednorodność w całym przekroju zapewnia równomierny rozwój korzeni, oraz przeciwdziała tworzeniu się warstwy izolującej.
Starą ziemię (pierwotną) należy wymieszać z torfem kwaśnym, który będzie odpowiedzialny głównie za magazynowanie wody! Jest to bardzo ważne, ponieważ gleby piaszczyste zaliczane do lekkich są glebami bardzo przepuszczalnymi!
- GLEBA GLINIASTA.
Kiedy sadzimy tuje w ziemi gliniastej to wymieszajmy najpierw takie podłoże z torfem, który będzie odpowiedzialny głównie za dostarczenie powietrza. Jest to bardzo ważne, ponieważ inaczej rośliny będą narażone na stres związany z zalewaniem korzeni, co może doprowadzić do "uduszenia" roślin.
Dwa błędy których warto uniknąć!
Po pierwsze. Tuje potrzebują gleb o odczynie 4,5-5,5, wtedy mają najlepszą możliwość do pobierania składników pokarmowych.Torf kwaśny o odczynie 3,5-4,5 jest zbyt kwaśny dla tuj. Przy za kwaśnym podłożu, mimo występowania magnezu (Mg) w glebie, wystąpi jego niedobór.
Po drugie. Torf mieszamy z podłożem rodzimym, aby zapobiec tworzeniu się warstwy izolującej. W ten sposób woda nie będzie zalegała w obszarze korzeni, co może powodować ich gnicie. Dodatkowo płytkie korzenie tui będą miały wodę w górnej warstwie podłoża.
WAŻNE. Ilość torfu zależeć będzie od rodzaju gleby w jakiej sadzimy tuje. Więcej na ten temat gleby piaszczystej i gliniastej, oraz ile torfu potrzeba opisałem w artykule Gleba dla tui.
Aby zwiększyć procent przyjęcia roślin, można do podłoża dodać superabsorbent, hydrożel 'Plantasorb'. Hydrożel 'Plantasorb' zwiększy dostępność wody i powietrza w podłożu, co pomoże z pewnością w ukorzenieniu się roślin.
Pamiętać jednak należy o różnicy, która istnieje pomiędzy hydrożelami a torfem, dlatego superabsorbenty takie jak hydrożele traktujemy tylko jako dodatki na krótki czas. Ponieważ po ok. 4-5 latach zostanie on rozłożony przez organizmy glebowe i zniknie z podłoża.
Ja polecam hydrożel Plantasorb z firmy Symbiom dlaczego?
Ponieważ jest to firma z bardzo dużym doświadczeniem, produkująca bardzo dobrej jakości hydrożel, a ceny są bardzo dobre. Więcej na temat hydrożelu Plantasorb, np. nasze ceny sprzedaży, w jakich ilościach należy aplikować roślinom, znajduje się a artykule Dodatki poprawiające glebę.
O niewłaściwych metodach przygotowania podłoża, oraz o zagrożeniach płynących z nieprawidłowego zastosowania superabsorbentów, opisałem szerzej w artykule Dodatki poprawiające glebę oraz w arykule Jak nie sadzić tuj.
Następny krok.
W każdym z powyżej opisanym przypadku powinniśmy do przygotowywanego podłoża dodać nawóz organiczny może to być Hornspäne lub Conavit, ale jeden z nich wystarczy.
Hornspäne.
Jest długoterminowym nawozem organicznym bezpiecznym dla roślin, dostępny w postaci wiórów lub mączki, są to zmielone rogi i kopyta bydła domowego. Nawóz ten stosujemy w proporcji 40-80 gram na 1 m², w praktyce jest to jedna pełna garść nawozu na jedną płaską taczkę ziemi. Wióry rogowe lub mączka rogowa często jest mylona z mączką kostną, dla roślin takich jak tuje preferujących gleby kwaśne nie wolno zamienić tych nawozów.
Nawóz organiczny mączka lub wióry rogowe Hornspäne.
Zaopatrza w składniki odżywcze dostosowane do wzrostu roślin.
Pobudza życie gleby poprawiając zaopatrzenie w próchnicę i przyczynia się do spulchnienia gleby.
Jest idealnym dodatkiem do podstawowego nawożenia oraz jest przyjazny dla środowiska.
Conavit.
Ze względu na długi okres uwalniania składników do gleby od marca do października wystarczy jedna aplikacja w danym sezonie. Zaleca się posypanie nawozu pod rośliny w ilości około 200 gr na 1 m², w praktyce jest to pełna garść nawozu ok. 100 gramów na 2 m żywopłotu.
Jest to naturalny produkt bez syntetycznych składników.
Ma wysoki poziom niezbędnych pierwiastków, które są uwalniane do podłoża przez cały sezon.
Jest bogaty w makro i mikroelementy.
Może być stosowany do wszystkich roślin.
Podczas sadzenia tuj możemy użyć również innych bezpiecznych nawozów organicznych np. kompostu lub obornika. Ceny oraz więcej informacji na temat nawozów organicznych: wiórów i mączki rogowej, nawozu Conavit, kompostu i obornika opisałem w artykule Nawozy?
Najpierw muszą wyrosnąć nowe korzenie, dlatego trzeba uważać z nawozami mineralnymi, aby nie przenawozić roślin, co prowadzi do spalenia korzeni!, nawozy mineralne należy podawać roślinom najwcześniej po roku.
Dlaczego nawozy mineralne typu NPK są niebezpieczne!, opisałem w artykule odnośnie nawożenia tui. Więcej na ten temat proszę przeczytać tutaj w artykule Nawożenie tui podczas sadzenia?
NASTĘPNIE.
- Dobrym pomysłem jest zaszczepienie grzybów mikoryzowych!
MIKORYZA - Co to? i po co?
Mikoryza to występująca od początków życia na Ziemi symbioza grzybów i roślin. Jest to zjawisko naturalne i powszechnie spotykane w przyrodzie, grzybnia występuje niemal u 90% roślin.
Szczepienie możemy wykonać od razu podczas sadzenia tui, ponieważ jest to dobry moment.
Dlaczego?
Zalecany brak stosowania nawozów mineralnych podczas sadzenia tuj jest idealnym terminem dla zaszczepienia mikoryzy, ponieważ nawozy mineralne mogą przyczynić się do zbyt gwałtownego rozrostu mikoryzy.
Zaznaczyć trzeba, że szczepienie mikoryzy nie jest obowiązkowe, bo jeżeli zadbamy o odpowiednią ilość wody w podłożu to grzyby nie są koniecznością. Grzybnia pomoże w łatwiejszej pielęgnacji roślin, które staną się jeszcze "ładniejsze", ponieważ jako naturalny stymulator wzrostu mikoryza zawsze pomaga.
Szczepionkę mikoryzową stosuje się tylko raz, nie ma potrzeby powtarzania zabiegu, ponieważ grzyby związują się z korzeniami roślin na zawsze.
Aby ułatwić aplikację mikoryzy zrobiłem tabelkę. Potrzebna ilość mikoryzy według wysokości roślin z zachowaniem proporcji do objętości systemu korzeniowego.
- Podczas sadzenia.
- Krótko po posadzeniu.
- Oraz na starszych roślinach.
Dla tui będzie to wyłącznie szczepionka endomikoryzowa np. 'Symbivit' od Symbiom dostępna teraz bezpośrednio u nas. Nie mam zaufania do innych producentów, a szczerze polecić mogę tylko jedną firmę o której wiem, że ich produkty są na najwyższym światowym poziomie i w bardzo rozsądnych cenach.
Więcej informacji, dlaczego to takie ważne, ceny szczepionek, oraz jakie korzyści płyną z symbiozy grzybów mikoryzowych z roślinami, opisałem w artykułach Symbioza od Symbiom? oraz Żywopłot usycha - co zrobić?
III. PARĘ WAŻNYCH INFORMACJI, KTÓRE LEPIEJ ZNAĆ PRZED POSADZENIEM TUJ.
Jak głęboko sadzić tuje?
Zdarza się nader często, że świeżo posadzona tuja, mimo stworzenia pozornie dobrych warunków nie chce rosnąć i stopniowo zamiera. Przyczyną może być np. zbyt płytkie posadzenie.
Głębokość sadzonych roślin powinna być ok. 5 cm poniżej poziomu gruntu w ogrodzie. W wyniku prawidłowego sadzenia otrzymujemy podwójną korzyść w postaci miejsca na korę oraz zagłębienia do którego podczas podlewania (opadów) wpływać będzie woda.
Tuje sadzone za wysoko będą cierpieć najbardziej na niedobory wody. Dzieje się tak, ponieważ z braku miejsca na prawidłową warstwę kory, ziemia będzie szybciej przesychać, a system korzeniowy zostanie narażony na działanie promieni słonecznych, co doprowadzi do odparowania nadmiernej ilości wody, oraz doprowadzi do przesuszenia korzeni. Więcej informacji na ten temat proszę w artykule Jak głęboko sadzić tuje?
JAKIE ZACHOWAĆ ODSTĘPY PODCZAS SADZENIA TUI?
* Tuja Szmaragd i Tuja Golden Smaragd wymagają gęstszego sadzenia, gdyż ich gałęzie są dość krótkie i wiotkie.
* Tuja Brabant i Tuja Yellow Ribbon mogą być sadzone w nieco większych odstępach, ponieważ ich gałęzie są dłuższe, gęstsze i bardziej twarde.
WAŻNE:
Pamiętajmy o bardzo ważnej sprawie podczas sadzenia tui. Mianowicie o odległości żywopłotu od płotu. Często ludzie zapominają, iż za kilka lat żywopłot będzie szeroki, co spowoduje spore problemy
Więcej informacji na ten temat znajdą Państwo w artykule Odstępy podczas sadzenia tui?
IV. SADZENIE TUJ.
Kiedy mamy już właściwie przygotowany rów.
Po wykopaniu rowu ziemia najczęściej jest sucha, dobrze jest zlać najpierw pusty rów wodą, aby go nawilżyć. Po posadzeniu ziemia nie będzie taka chłonna i nie "wypije" wody przeznaczonej dla tuj.
Wkładamy tuje, możemy podsypać pod korzenie roślin mikoryzę, (nie mieszamy mikoryzy z podłożem) czyli już w momencie sadzenia zaszczepić grzybnie. Przypomnę, że możemy zrobić to również później. Pamiętać należy o głębokości, na jaką sadzić tuje - 5 cm poniżej gruntu.
Tuje kopane z gruntu tej samej wysokości będą miały podobnej wielkości, ale różniące się jednak między sobą wielkością korzenie, jedna tuja będzie wyżej inna zaś niżej. Musimy je wyrównać podkładając lub usuwając nadmiar ziemi z pod korzeni, wysokość roślin regulujemy później również poprzez przycięcie wierzchołków - co jest mocno zalecane po skończeniu sadzenia, ponieważ przyczyni się do lepszej adaptacji tuj do nowego środowiska.
NASTĘPNIE:
- Obficie podlewamy, w ten sposób miękka ziemia pod wpływem wody „usiądzie”.
- Teraz możemy dosypać na wierzch trochę ziemi.
- Powstałą przestrzeń pomiędzy gruntem ogrodu a wierzchnią warstwą ściółkujemy korą.
- I jeszcze raz warto podlać.
Kora zapobiegnie rozsiewaniu się chwastów pomiędzy tujami oraz jest siedliskiem mikroorganizmów, co też ma korzystny wpływ na zdrowie i kondycję roślin. Dodatkowo rozkładając się zakwasza podłoże oraz jako nawóz organiczny ma również istotny wpływ na dokarmianie tuj. Więcej informacji na ten temat proszę w artykule: Kora ogrodowa?
WAŻNE:
Proszę nie zapominać, że sposób podlewania zaraz po posadzeniu uzależniony będzie od rodzaju ziemi! w jakiej rosły tuje.
TUJE ROSŁY W GLEBIE:
- piaszczystej, glinie piaszczystej lub rosły w piasku gliniastym - najczęściej balot ma jasną barwę.
- gliniastej, lessowej lub pochodzą z gleby torfowej - najczęściej balot ma ciemną barwę.
Jak rozpoznać rodzaj balotu opisałem w artykule: Jak podlewać tuje? oraz Nawożenie tui?
NIE ZAPOMNIJ!
Pierwsze cięcie przeprowadzamy bez względu na porę roku bezpośrednio po posadzeniu. Obcinamy tylko wierzchołki - szpice, jest to przede wszystkim istotne dla tuj kopanych z gruntu. Więcej informacji na ten temat proszę w artykule: Kiedy i jak ciąć tuje?
JESZCZE RAZ KRÓTKO:
1) Wykopujemy rów lub dół, szerokość i głębokość powinna być dwukrotnie większa od balotu tui.
2) Ziemia w rowie (dole) zwykle jest sucha, dobrze jest najpierw zwilżyć.
3) Do rowu (dołu) wsypujemy podłoże rodzime wymieszane z torfem kwaśnym i nawozem organicznym np. mączką rogową.
4) Następnie sadzimy tuje, zachowując prawidłowe odstępy i głębokość, tniemy dwa górne węzły juty, pozostawiając jutę!, ściółkujemy tuje np. korą sosnową.
5) Zaleca się obcięcie szpiców oraz zaszczepienie mikoryzy.
6) Jeszcze raz podlać.
Prawidłowo posadzone tuje będą szybko rosnąć i wyglądać przepięknie, dlatego prawidłowe posadzenie jest sprawą bardzo ważną!
Poniżej znajdą Państwo informacje o wymaganiach tui takich jak: gleba, nawadnianie, nawożenie, sadzenie a także o prawidłowym rozmieszczeniu i prawidłowej pielęgnacji.
Proszę przeczytać, wszystkie porady - ponieważ z doświadczenia wiem, że ludzie niestety lekceważą i popełniają wiele błędów, czego następstwem są chore lub uschnięte tuje. Tuje są łatwe w pielęgnacji tylko w tedy, jeżeli spełnimy kilka zasadniczych warunków, które to opisałem poniżej.
Opracował