JAK PODLEWAĆ TUJE?
Podlewanie jest bardzo ważne dla tuj, ponieważ dostarcza im niezbędnego źródła wody, która jest niezbędna do przeprowadzania procesu fotosyntezy oraz transportu składników odżywczych i minerałów wewnątrz rośliny. Brak odpowiedniej ilości wody może prowadzić do odwodnienia, osłabienia tui, żółknięcia liści (igieł) i w końcu jej obumarcia.
Błędy w podlewaniu, takie jak nadmierne podlewanie, które prowadzi do przelania lub niewystarczające podlewanie, mogą być bardzo groźne dla tui. Nadmierne podlewanie może doprowadzić do gnicia korzeni, a także stworzenia warunków dla rozwoju grzybów i innych chorób. Z kolei niewystarczające podlewanie może prowadzić do osłabienia rośliny i jej eventualnej śmierci z powodu braku wody. Dlatego właściwa ilość i częstotliwość podlewania są kluczowe dla zdrowia i rozwoju roślin. Wydawałoby się iż nie ma nic prostszego niż dostarczenie wody roślinie. Jak wskazują wieloletnie doświadczenia błędy w podlewaniu roślin zdarzają się nader często.
I. NIE WOLNO PODLEWAĆ TUJ PO ZIELONEJ MASIE, CZEMU TO TAKIE WAŻNE?
II. NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA RODZAJ ZIEMI, W JAKIEJ ROSŁY TUJE?
III. ROŚLINOM NALEŻY ZAWSZE DOSTARCZYĆ WŁAŚCIWĄ ILOŚĆ WODY?
IV. PODLEWANIE TUJ JESIENIĄ I ZIMĄ?
V. TORF, DLACZEGO TUJE GO POTRZEBUJĄ?
VI. ABY PODLEWANIE BYŁO ŁATWIEJSZE I TAŃSZE?
VII. NALEŻY UNIKAĆ PRZELEWANIA ROŚLIN I SADZENIA ICH W DONICACH BEZ ODPŁYWU WODY?
VIII. BONUS, ZŁODZIEJE WODY?
Czyli sadzenie tui (innych roślin) w pobliżu dużych drzew lub krzewów.
I.NIE WOLNO PODLEWAĆ - ZRASZAĆ ROŚLIN PO ZIELONEJ MASIE.
W ten sposób pomaga się grzybom (które znajdują się zawsze na roślinach podobnie jak bakterie na naszej skórze) w rozmnażaniu.
- Krople wody uderzając w piknidia (skupiska zarodników grzyba) rozbijają je i w ten sposób następuje rozsianie zarodników, woda ponadto świetnie transportuje zarodniki.
- Woda w wysokich temperaturach (a wtedy najczęściej mamy ochotę zraszać rośliny) paruje co sztucznie stwarza takie warunki jak na jesieni (ciepło i wilgotno), są to idealne warunki dla rozprzestrzeniania się chorób grzybowych.
- Krople wody padające na roślinę w czasie dużej "operacji" słonecznej działają jak lupa (soczewka). Skupione w kropli wody promienie słoneczne parzą roślinę powodując dalsze uszkodzenia mechaniczne. Uszkodzenia brązowieją, zostaje przerwana ciągłość zielonych tkanek i pojedyncze gałązki zaczynają obumierać.
W te uszkodzenia wnikają również wszelkie patogeny dla których obumarłe części roślin są znakomitą pożywką. Błędem jest zatem zraszanie roślin za pomocą zraszaczy przy okazji np.: deszczowania trawnika. Jest to niewątpliwie najtańszy sposób nawadniania ale potencjalnie powodujący wiele problemów.
Jeśli taki system nawadniania został zainstalowany na Państwa działce, a jego wymiana nie jest możliwa należy włączać zraszanie jedynie w nocy, gdy temperatura jest najniższa i często opryskiwać rośliny preparatami anty grzybiczymi.
Działaniami zapobiegawczymi atakom grzybów są opryski prewencyjne wykonywane na zdrowych roślinach. Opryski prowadzą do zabezpieczenia roślin przed atakami chorób grzybiczych. Więcej na temat oprysków prewencyjnych opisałem w artykule: Choroby i szkodniki?
ROZWIĄZANIE PROBLEMU.
Rośliny należy zawsze podlewać "do korzenia" (nawadnianie kropelkowe lub podlewanie z węża), rośliny same pociągną wodę i uzupełnią ilość płynów.
II. NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ NA RODZAJ ZIEMI W JAKIEJ ROSŁY TUJE?
Rodzaje balotów to bardzo ważna wskazówka podczas podlewania!
BALOT MIĘKKI W DOTYKU - NAJCZĘŚCIEJ JASNA BARWA.
Tuje rosły w glebie: piaszczystej, glinie piaszczystej lub rosły w piasku gliniastym - balot będzie miękki w dotyku i najczęściej balot ma jasną barwę.
Sadząc tuje z takim balotem prawdopodobnie podczas sadzenia dostarczymy tui odpowiednią ilość wody. Ponieważ, torf kwaśny, który powinien być podsypany pod korzenie będzie bardzo chłonny. Tak samo zachowa się balot, ponieważ gleba piaszczysta szybko wchłania wodę.
Pamiętać należy także, że tuje rosnące na takich glebach wymagają częstego dawkowania nawozów, ponieważ woda spływając do głębszych warstw, wypłukuje składniki pokarmowe, które stają się niedostępne dla roślin. Zaletą jest to, że się szybko nagrzewa a korzenie szybko i bez większych przeszkód rosną.
BALOT TWARDY W DOTYKU - NAJCZĘŚCIEJ CIEMNA BARWA.
Tuje rosły w glebie: gliniastej, lessowej lub pochodzą z gleby torfowej - balot będzie twardy w dotyku i najczęściej balot ma ciemną barwę.
Po posadzeniu musimy pamiętać, aby nie podlewać zbyt gwałtownie, ponieważ ziemia wokół balotu będzie mokra, ale sam balot niestety nie!
DLACZEGO:
Dzieje się tak dlatego, bo: balot zawierający duże ilości gliny, torfu będzie wchłaniał wodę powoli. Musimy pamiętać, aby podlewanie następowało powoli, i aby balot namoczył się dostarczając tym samym tui wodę. Z doświadczenia wiem, że jest to częsty błąd, kiedy podlewając ludzie myślą, że już wystarczy, a tymczasem warto jest sprawdzić jak szybko woda przesiąka do wnętrza balotu.
Ten problem pojawi się tylko podczas sadzenia, w następnych latach podłoże to zaprocentuje utrzymując wilgoć nawet w upalne dni. Gleba ta zatrzymuje dużo wody, pod wpływem wilgoci glina lepi się wpływając korzystnie na jej strukturę. Dzieję się tak ponieważ, substancje odżywcze zostają związane przez cząstki gleby i nie są wymywane w głąb podłoża, dzięki czemu mogą być pobierane przez korzenie roślin, gleba taka nie wymaga częstego nawożenia.
REASUMUJĄC:
Wszystkie typy gleby opisane powyżej są odpowiednie do prawidłowego rozwoju tuj, zmieni się tylko rodzaj nawadniania.
OD RAZU PO POSADZENIU!
Tuje z balotem z plantacji piaszczystej: podlewamy rzadziej ale intensywnie.
Tuje z balotem z plantacji gliniastej-lessowej: podlewamy częściej i powoli.
W NASTĘPNYM ROKU I DALSZA PIELĘGNACJA!
Tuje z balotem z plantacji piaszczystej: podlewamy częściej i częściej nawozimy.
Tuje z balotem z plantacji gliniastej-lessowej: podlewamy rzadziej i rzadziej nawozimy.
III. ROŚLINOM NALEŻY ZAWSZE DOSTARCZYĆ WŁAŚCIWĄ ILOŚĆ WODY.
Kluczowym zwrotem jest "dostarczyć właściwą ilość wody".
Niestety nie da się określić w litrach jaka jest właściwa ilość wody dla danej rośliny a także, nie można określić jak często należy podlewać rośliny.
O ilości wody i częstotliwości podlewania decydują warunki w jakich rośliny rosną. Inaczej bowiem będzie wysychać ziemia w doniczce na tarasie, a inaczej ziemia wokół rośliny posadzonej do gruntu.
Dygresja dla bardziej zaawansowanych ogrodników.
Turgor?
Turgor jest stanem napięcia ściany komórkowej w wyniku działania na nią ciśnienia hydrostatycznego wewnątrz komórki. Efektem turgoru jest stan jędrności tkanek roślinnych oraz możliwość zachowania kształtu i sztywności nawet tych elementów, które pozbawione są tkanek mechanicznych.
Wpływ napięć ściany komórkowej na potencjał wody określany jest jako potencjał turgorowy. Ten składnik potencjału wody może przyjmować wartość dodatnią, gdy wewnątrz komórki panuje ciśnienie hydrostatyczne, może być też równy zeru, gdy protoplast nie wywiera ciśnienia na ścianę komórkową.
W wyjątkowych sytuacjach potencjał turgorowy przyjmuje wartość ujemną. Tak jest w komórkach ksylemu, w których ściany komórkowe zapewniają utrzymanie ujemnego ciśnienia hydrostatycznego i związanej z nim siły ssącej. W stanie pełnego turgoru potencjał wody w komórce jest równy zero, komórka nie może pobrać więcej wody.
Różna będzie również transpiracja wody (parowanie z zielonej masy) u rośliny wystawionej na dużą ekspozycje słoneczną, a inaczej przebiegać proces transpiracji u roślin posadzonych w cieniu.
Bardzo duży wpływ na przesychanie gleby mają również wiatry. Ponadto każda gleba różni się tzw. pojemnością wodną co ma bardzo istotny wpływ na częstotliwość i ilość wody jaką należy uzupełnić. Zbyt niska częstotliwość podlewania lub niedostateczna ilość wody powoduje, że roślina naprzemiennie traci i odzyskuje turgor w tkankach.
Nie jest to wskazane, gdyż rośliny mające niski turgor są bardziej narażone na wnikanie patogenów chorobotwórczych i na powstawanie mechanicznych uszkodzeń w zwiędłych zielonych pędach a także w korzeniach.
ROZWIĄZANIE PROBLEMU:
Idealna ilość wody jest wtedy, gdy czujemy wilgoć w glebie ale nie widzimy zalegającej wody .
JAK ODRÓŻNIĆ GLEBĘ WILGOTNĄ OD GLEBY MOKREJ?
Trzeba zrobić test: Proszę wcisnąć palec w glebę, kiedy palec po wyjęciu będzie wilgotny a dołek nie zapełni się wodą to znaczy, że mamy do czynienia z glebą wilgotną. Pamiętać należy, że tuje potrzebują gleb wilgotnych, nie należy więc zatem sadzić ich tam, gdzie mamy do czynienia z glebami MOKRYMI!
W tych artykułach podzieliłem rośliny ze względu na zawartość wody w glebie:
O JAKIEJ PORZE DNIA PODLEWAĆ TUJE, WIECZOREM, RANO A MOŻE W POŁUDNIE?
Podlewanie roślin w niewłaściwym czasie może powodować wiele potencjalnych problemów, przede wszystkim szok termiczny lub atak patogenów chorobotwórczych.
W południe - latem w gorące dni nie zalecam podlewać roślin, ponieważ rośliny są rozgrzane, a zimna woda bezpośrednio z sieci może doprowadzić do szoku termicznego korzeni.
Rozwiązanie. Jeżeli podlewamy rośliny w południe to najlepiej aby woda miała (+-) temperaturę otoczenia.
Wieczorem - to także nie najlepszy czas do podlewania roślin, ponieważ noce często są bezwietrzne, co powoduje, że proces parowania wody trwa długo. Bezwietrzne noce przedłużają czas parowania wody, która świetnie transportuje zarodniki grzybów.
Rozwiązanie. Jeżeli podlewamy rośliny wieczorem to najlepiej stosować często opryski prewencyjne przeciwko infekcjom grzybiczym.
Rano - to najtrudniejszy czas dla wszystkich, ale najlepszy dla roślin -:). Wychodzące słońce oraz wiatr przesuszą części mokre, a grzyby będą miały utrudnione rozprzestrzenianie.
Rozwiązanie. Podlewane rośliny rano są dobrze zaopatrzone w wodę, co chroni je przed utratą turgoru.
WŁAŚCIWA ILOŚĆ WODY? - ZAPEWNIĆ JĄ MOŻNA PRZEZ:
- Regularne podlewanie (ręczne lub za pomocą systemu nawadniającego).
- Różnicowanie ilości wody dostarczanej roślinie w zależności od warunków atmosferycznych, nie wystarczy raz ustawić systemu nawadnianie w ogrodzie, ponieważ inna ilość wody jest potrzebna roślinom wiosną a inna latem podczas upałów.
- Różnicowanie ilości wody w zależności od warunków glebowych, słonecznych, temperaturowych i wodnych panujących w różnych częściach ogrodu lub na balkonach.
DYGRESJA:
WIOSNA/JESIEŃ - kilka błędów których warto uniknąć:
Dużym błędem jest zdanie się tylko na system nawadniający, który ma za zadanie samodzielnie poradzić sobie z podlewaniem. Jest to duży błąd, ponieważ ilość wody dostarczona tujom w ten sposób nie zawsze jest wystarczająca! Czasami w upalne dni trzeba wspomóc system nawadniający i podlać dodatkowo tuje ręcznie konewką lub wężem.
Dużym błędem jest sadzenie i zaraz po tym wyjazd np. na urlop bądź zobowiązanie kogoś z rodziny np. mamę, brata do podlewania roślin. Jak to w życiu bywa osoby trzecie, dla świętego spokoju podleją rośliny, ale często niestety za mało. Powód jest bardzo prozaiczny, każdy człowiek najlepiej dba o swoje.
Czasami słyszę od klientów pytanie:
"Moje tuje nie wyglądają już tak dobrze jak w dniu zakupu, przecież jest zainstalowany system nawadniający!"
Moja odp.
Jeśli wykluczymy inne czynniki, np.: niesprzyjające warunki pogodowe, m.in. np. burza, grad, susza itp., źle wybrana lokalizacja np. słaba jakość gleby, stojąca woda itp., choroby i szkodniki, m.in. zagrzybienie, mszyce itp. oraz błędy w nawożeniu to w 95% przyczyną złego wyglądu roślin będzie woda, czyli niewłaściwa pielęgnacja roślin np. susza lub nadmierne podlewanie.
- Często instalowane węże ogrodowe mają za małą przepustowość (średnicę), co przekłada się na małą ilość wody w podłożu.
- Za bardzo ufa się, że system nawadniający sam dostarczy właściwą ilość wody roślinom, nie zawsze tak jest!
- Tuje sadzone są w piasku (ziemi ogrodowej bez torfu), co przekłada się na duże straty wody.
Bardzo ważna ciekawostka:
CZASAMI SŁYSZĘ OD KLIENTÓW PYTANIA:
"Czy podlewamy nasze tuje prawidłowo? Czy zapewniamy im odpowiednią ilość wody? A może podlewamy je zbyt często lub zbyt rzadko?"
Odpowiedź na te pytania zależy od samych tuj i stanie się jasna w październiku, kiedy rośliny same pokażą nam, jak przetrwały cały rok.
Październik jest kluczowym miesiącem dla iglaków, ponieważ kończy się sezon letni, a zima zbliża się wielkimi krokami. To czas, gdy wiele roślin iglastych, w tym tuje, przechodzi przez naturalny proces „czyszczenia się”. Igły, które przez całe lato spełniały swoje funkcje, zaczynają żółknąć i opadać. Wbrew obawom, nie jest to oznaka choroby, lecz naturalna reakcja fizjologiczna roślin na zmieniające się warunki środowiskowe. Kluczowe jednak jest to, jak intensywnie ten proces przebiega.
Jeśli tuje były podlewane nieregularnie lub zbyt oszczędnie, mogą w październiku zareagować stresowo, zrzucając nadmiernie dużo igieł. To właśnie wtedy każdy właściciel tych roślin dowiaduje się, czy woda była dostarczana w odpowiedniej ilości. Co ciekawe, nawet przy regularnym podlewaniu, tuje mogą wykazywać oznaki przesuszenia. Zjawisko to może być spowodowane zbyt przepuszczalnym podłożem, które nie zatrzymuje wody na tyle długo, by rośliny mogły z niej skorzystać, zwłaszcza w okresach długotrwałych letnich upałów. Warto zastanowić się nad poprawą struktury gleby, aby lepiej zatrzymywała wodę. Więcej na ten temat poprawy wodochłonności gleby, opsałem w artykule: Żywopłot usycha, co zrobić?
Jedno jest pewne:
W październiku otrzymamy od naszych tuj jasną odpowiedź na to, jak radziły sobie z dostępem do wody przez cały sezon. Jeśli wody było wystarczająco (podlewanie roślin było regularne), tuje będą zielone. Jednak w przypadku stresu związanego z niedoborem wody, mogą zgubić część igieł.
IV. PODLEWANIE TUJ JESIENIĄ I ZIMĄ?
Ocieplenie powoduje wzrost parowania i uaktywnienie procesów życiowych roślin iglastych, które zaczynają pobierać wodę, zimozielone pędy tui cały czas potrzebują wody.
Późną jesienią, przed pierwszymi mrozami, wskazane jest tuje obficie podlać. Zabieg ten powtórzyć zimą, w czasie odwilży, takim okresem może być koniec grudnia - styczeń. Dlaczego warto podlać wszystkie rośliny późną jesienią i w czasie zimy.
Większość ludzi jest w błędzie, uważając, że jeżeli gleba będzie mokra lub wilgotna i nadejdzie mróz, to rośliny przemarzną, a przecież jest dokładnie odwrotnie -:).
Czy wilgotna gleba uchroni rośliny?
Jeżeli gleba będzie mokra lub wilgotna i nadejdzie mróz to roślinom nie stanie się krzywda. Dzieje się tak, ponieważ woda, która jest w glebie, zamarznie w temperaturze -1°C, a więc zamarznięta gleba nie wpuści głębiej mrozu np. -10°C czy -15°C itd. Przy długo trwałych mrozach gleba przemarznie głębiej, jednak w naszej strefie klimatycznej długo trwałe i wielkie mrozy są rzadkością.
Rada.
Dlatego późną jesienią i w czasie odwilży w czasie zimy dobrze jest podlać wszystkie rośliny w ogrodzie. Rada ta będzie słuszna tylko wtedy gdy w podłożu znajduje się jakiś składnik, który zatrzyma wodę w glebie na dłużej. Przykładem jest torf, bentonit, zeolit, Geren SNP, kompost lub hydrożele. O właściwościach tych ulepszaczy opisałem szerzej w artykule: Superabsorbenty, ulepszacze do gleby?
Ważne!
Pamiętać należy o temperaturze wody i otoczenia. Najlepszą temperaturą otoczenia będzie ok. +8/10°C. Poniżej tej temperatury nie zalecam podlewania, gdyż woda z sieci miejskiej ma temperaturę ok. +10°C. co dla roślin znajdujących się na zewnątrz w temperaturze 0°C oznacza wrzątek, może dojść do szoku termicznego korzeni.
Kiedy podlewać?
Dobrą wskazówką jest przyroda, np. śnieg intensywnie roztapia się lub pada deszcz. Więcej informacji na ten temat proszę tutaj: Pielęgnacja tui przed i w czasie zimy?
V. WARTO DOWIEDZIEĆ SIĘ CO TO JEST TORF I DLACZEGO TUJE GO POTRZEBUJĄ.
Torf to naturalne podłoże, które powstało z częściowo rozłożonych roślin. Pozyskuje się go ze złóż torfowych, a jest szczególnie cenny ze względu na swoje dobroczynne właściwości w ogrodnictwie, między innymi:
- Poprawia strukturę gleby.
- Posiada łatwość magazynowania wody.
- Zapewnia dużą przestrzeń powietrzną w obrębie bryły korzeniowej.
Jeżeli podczas sadzenia nie podsypaliśmy tuj specjalnym podłożem do iglaków zawierającym TORF! to w dużej mierze dość szybko możemy się spodziewać, iż tuje będą usychać, będzie to spowodowane szybką utratą wody. Więcej informacji na ten temat - TORF dla tui proszę w artykule: Gleba dla tui.
VI. ABY PODLEWANIE BYŁO ŁATWIEJSZE I TAŃSZE?
Podstawowym powodem dlaczego usychają tuje jest niewłaściwe dostarczenie wody roślinom, w 95% jest to główny powód. Przy letnich upałach, pomimo naszych starań i podlewaniu tui często dochodzi niestety do usychania. Jest to związane z płytkim systemem korzeniowym roślin, bo tuja nie mogąc przetransportować do górnych części odpowiedniej ilości wody usycha. Jak by tego było mało to jeszcze susza fizjologiczna dopada inne tuje w czasie zimy - również z braku wody.
- Możemy ściółkować rośliny.
Ściółkowanie to nic innego jak przykrywanie powierzchni gleby pomiędzy roślinami warstwą materiału organicznego lub nieorganicznego. Ściółkowanie gleby w ogrodzie przynosi wiele korzyści, takich jak zapobieganie wyrastaniu chwastów, zmniejszenie wyparowywania wody z gleby i zapewnienie walorów estetycznych.
Do ściółkowania możemy użyć różnych materiałów np. korę ogrodową, agrotkaninę, agrowłókninę lub kamienie. Więcej informacji o materiałach tych opisałem w artykule Kora ogrodowa, agrotkanina i agrowłóknina czy kamienie? Polecam przeczytać, ponieważ nieumiejętne dobranie materiałów do ściółkowania oraz nieprawidłowa pielęgnacja roślin może prowadzić do ich osłabienia, oraz przenawożenia.
- Zaszczepienie mikoryzy.
Jeżeli podczas sadzenia tuj nie zaszczepiliśmy mikoryzy to nic straconego bo można zawsze to zrobić później.
Grzyby mikoryzowe - co to? i po co?
Mikoryza to występująca od początków życia na Ziemi symbioza grzybów i roślin. Jest zjawiskiem naturalnym i powszechnie spotykanym w przyrodzie, grzybnia występuje niemal u 90% roślin żyjących w naturalnym środowisku.
Ze stopniowo uwalnianych zapasów korzysta również roślina, która dzięki temu może przeżyć w niekorzystnym okresie suszy lub niedoborów pierwiastków. Więcej na temat jakie korzyści płyną z zaszczepienia grzybów mikoryzowych opisałem w artykule: Jak uratować żywopłot.
Mikoryza to wspaniały sprzymierzeniec każdego ogrodnika, jednak pamiętajmy że grzyby również mają swe wymagania. Dlatego aby symbioza pomiędzy tujami a grzybami była trwała to sadzimy tuje zawsze z torfem. Więcej na ten temat opisałem w artykule: Jak nie sadzić tuj.
VII. NALEŻY UNIKAĆ PRZELEWANIA ROŚLIN I SADZENIA ICH W DONICACH BEZ ODPŁYWU WODY.
Rośliny iglaste odpowiednie dla naszej strefy klimatycznej nie są roślinami bagiennymi i nie posiadają korzeni oddechowych. Pozostałe rośliny muszą rosnąć w glebie w, której nie wszystkie przestrzenie wypełnione są wodą. Co w praktyce oznacza, że wokół systemu korzeniowego znajdują się pewne ilości powietrza niezbędna do prawidłowego rozwoju systemu korzeniowego.
W PRAKTYCE MOŻNA SPOTKAĆ SIĘ Z DWOMA PROBLEMAMI:
- Bardzo wysoki poziom wody (woda tuż pod powierzchnią gruntu) lub okresowe zalewanie działki.
ROZWIĄZANIE:
Ten problem jest trudny do pokonania, właściwie jedynym rozwiązaniem jest podwyższenie terenu całej działki lub co może być mniej kosztowne jedynie pewnych obszarów np: poprzez wybudowanie murów oporowych wypełnionych ziemią (sprawdza się na małych działkach), lub usypanie górek.
Sadzenie roślin na działkach o bardzo wysokim poziomie wód podskórnych bez wykonania tych czynności w zasadzie jest skazane na niepowodzenie.
- Sadzenie roślin w doniczkach bez odpływu wody!
Czasami zdarza się, iż w sprzedaży oferowane są doniczki lub skrzynie nie posiadające otworów odpływowych. Najczęściej dotyczy to donic metalowych lub glinianych. Rośliny iglaste nie będą rosnąć w tych warunkach (zgniją od korzenia), a stagnująca woda da bardzo nieprzyjemne doznania zapachowe.
ROZWIĄZANIE:
- Pojemnik dla rośliny musi mieć otwory odprowadzające wodę - im większy pojemnik tym otwory muszą być większe, lub ich ilość musi być zwiększona.
- Doniczki dla roślin oprócz otworów powinny mieć na spodzie warstwę drenującą z kamyków i stać na podstawce,aby zapobiec zaciekom na tarasie.
VIII. BONUS, ZŁODZIEJE WODY?
Czyli sadzenie tui (innych roślin) w pobliżu dużych drzew lub krzewów
Jeżeli sadzimy rośliny w pobliżu dużych drzew, lub krzewów to możemy być pewni, że rośliny będą cierpieć z braku wody. Widocznym objawem jest karlenie, które jest bardzo widoczne na tle innych roślin posadzonych w tym samym czasie.
W takich miejscach jak np. w pobliżu drzew posadzone rośliny będą się męczyć. Aby, rosnąć rośliny mają wody za mało, ale też, aby uschnąć, wody jest za dużo. Rośliny rosnące w takich miejscach najczęściej są bardzo słabe i poddają się atakom różnych patogenów chorobotwórczych.
Czemu tak się dzieje?
Kopiąc rów pod sadzone rośliny najczęściej nie widać żadnych korzeni drzew rosnących obok, dlatego prawie nikt nie zastanawia się nad tym gdzie one są. Korzenie te są dużo głębiej oraz rozrastają się mniej więcej na szerokość korony drzewa.
Teraz odpowiem, dlaczego duże drzewa kradną wodę, ale na początek kilka słów wyjaśnienia.
Jak przebiega transport wody w roślinie?
Transport wody odbywa się w roślinie w kierunku od korzeni do liści, a woda pobierana jest z gleby przez włośniki korzeniowe. Transport wody jest możliwy dzięki transpiracji oraz parciu korzeniowemu. Parcie korzeniowe wykorzystywane jest przez rośliny w okresie gdy rośliny nie mają liści (igieł), i jest dla roślin bardzo energochłonny. Natomiast transpiracja jest procesem nie potrzebującym żadnych nakładów energii, dlatego rośliny korzystają z transpiracji zaraz po pojawieniu się liści wiosną aż do późnej jesieni, rośliny wiecznie zielone transpirują wodę cały czas.
Jak działa transpiracja?
W wyniku działania siły ssącej wytwarzanej przez liście powstaje ciśnienie, które warunkuje podciąganie wody w górę rośliny. Taki przepływ wody nazywany jest przepływem masowym i możliwy jest również dzięki wzajemnemu przyciąganiu się cząsteczek wody.
Im większe drzewo tym siła ssąca korzeni zwiększa się, powoduje to zasysanie wody nawet z warstw głęboko położonych. Jeżeli korzenie dużego drzewa mogą zasysać wodę z głębszych warstw podłoża to dlaczego by nie miały pobierać wody z bardziej dostępnego źródła.
A źródłem tym jest woda przeznaczona dla naszych roślin np. żywopłotu. Dodatkowym ułatwieniem dla pobierania wody z wierzchniej warstwy gleby przez duże drzewa jest grawitacja oraz piaszczyste podłoże. Właśnie z powodów opisanych powyżej pod dużymi drzewami inne rośliny rosną bardzo nie chętnie lub wcale, a sadzone przez nas rośliny często usychają.
Rozwiązanie problemu.
Krok 1:
W momencie sadzenia roślin do podłoża należy dodać torf, który będzie odpowiedzialny za zatrzymywanie wody w górnej warstwie podłoża. Torf będzie również doprowadzał powietrze do korzeni roślin. W zależności, jakie rośliny żywopłotowe sadzimy, dobieramy torf o odpowiednim pH.
Krok 2:
W momencie sadzenia roślin należy zaszczepić grzyby mikoryzowe, które będą żyć w symbiozie z roślinami. Grzyby mikoryzowe będą pomagać roślinom w trudnych warunkach, poprzez dostarczanie wody z głębszych warstw podłoża gdzie korzenie roślin nie sięgają. Mikoryzę można również zaszczepić dla starszych roślin. W artykule Żywopłot usycha - co zrobić opisałem jak to zrobić.
Krótko na temat mikoryzy:
Sieci mikoryzowe (ang. mycorrhizal networks, CMN – common mycorrhizal networks) jest to sieć połączeń pomiędzy roślinami z udziałem grzybów mikoryzowych. Strzępki grzybni umożliwiają wymianę szeregu substancji chemicznych pomiędzy sąsiadującymi roślinami. Przenoszą one np.: wodę, węgiel, azot oraz inne składniki odżywcze i minerały. Połączenie różnorodnych roślin przez strzępki grzybów ułatwia im przetrwanie i wzrost, zapewniając grupie wspólną stabilność w zmieniających się warunkach środowiska.
O grzybach mikoryzowych (nasze ceny szczepionek 'Symbivit'), opisałem w artykułach Żywopłot usycha - co zrobić oraz Symbioza od Symbiom.
Czasami słyszę pytanie od klientów:
"U mnie rośliny rosną pod dużym drzewem i wszystko jest w porządku, czemu tak jest?"
Odpowiedź na to pytanie zależy od wielu czynników, takich jak:
* Rodzaj drzewa.
Niektóre drzewa, takie jak dęby i kasztany, mają głębokie korzenie, które mogą pobierać wodę z głębszych warstw gleby. Inne drzewa, takie jak wierzby, mają korzenie, które rozrastają się bardziej w poziomie niż w pionie. Te drzewa mogą pobierać wodę z wierzchnich warstw gleby, ale mogą również przyczyniać się do jej przesuszania.
* Głębokość gleby.
Jeśli gleba jest płytka, to drzewa mogą łatwo pobrać całą wodę z wierzchnich warstw. W takim przypadku gleba pod dużymi drzewami może być bardziej sucha niż w miejscach, gdzie nie rosną drzewa.
* Dostępność wody w głębszych warstwach gleby.
Jeśli w głębszych warstwach gleby jest dużo wody, to drzewa mogą pobierać wodę z tych warstw, nie powodując znacznego przesuszenia wierzchnich warstw.
* Warunki pogodowe.
W czasie suszy drzewa mogą pobierać więcej wody z wierzchnich warstw gleby, co może przyczyniać się do jej przesuszenia. Ogólnie rzecz biorąc, można powiedzieć, że pod dużymi drzewami gleba może być zarówno bardziej wilgotna, jak i bardziej sucha. To, która z tych opcji jest bardziej prawdopodobna, zależy od konkretnych warunków.
W przypadku, gdy drzewa mają głębokie korzenie i rosną w miejscu, gdzie gleba jest głęboka i bogata w wodę, to gleba pod dużymi drzewami może być bardziej wilgotna niż w miejscach, gdzie nie rosną drzewa. Dzieje się tak, ponieważ drzewa te pobierają wodę z głębszych warstw gleby, a także tworzą puste przestrzenie w glebie, które mogą być wypełnione powietrzem i wodą.
Jednak w przypadku, gdy drzewa mają płytkie korzenie i rosną w miejscu, gdzie gleba jest płytka lub nie ma dostępu do wody w głębszych warstwach, to gleba pod dużymi drzewami może być bardziej sucha niż w miejscach, gdzie nie rosną drzewa. Dzieje się tak, ponieważ drzewa te mogą pobierać całą wodę z wierzchnich warstw gleby, nie pozostawiając jej dla innych roślin.
Ważne jest również, aby pamiętać, że wilgotność gleby nie jest jedynym czynnikiem, który wpływa na wzrost roślin. Inne ważne czynniki to, między innymi:
* Dostępność składników odżywczych.
* Temperatura gleby.
* Oświetlenie.
Dlatego nawet jeśli gleba pod dużymi drzewami jest wilgotna, to nie oznacza to, że inne rośliny będą rosły w tym miejscu.
Poniżej znajdą Państwo informacje o wymaganiach tui takich jak: gleba, nawadnianie, nawożenie, sadzenie a także o prawidłowym rozmieszczeniu i prawidłowej pielęgnacji.
Proszę przeczytać, wszystkie porady - ponieważ z doświadczenia wiem, że ludzie niestety lekceważą i popełniają wiele błędów, czego następstwem są chore lub uschnięte tuje. Tuje są łatwe w pielęgnacji tylko w tedy, jeżeli spełnimy kilka zasadniczych warunków, które to opisałem poniżej.
Opracował