BŁĘDY
W PIELĘGNACJI TUI
Błędy w pielęgnacji tui mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie tych roślin, prowadząc do szeregu niekorzystnych skutków. Brak odpowiedniej pielęgnacji może osłabić tuje, sprawiając, że staną się bardziej podatne na choroby, szkodniki i stres środowiskowy.
Wnioskiem jest to, że prawidłowa pielęgnacja tuj jest kluczowa dla zachowania ich zdrowia i atrakcyjności. Niezauważenie błędów w opiece nad nimi może prowadzić do poważnych problemów, które mogą mieć negatywny wpływ na ogólny stan tych roślin.

Tuje to rośliny bardzo łatwe w pielęgnacji i nie potrzebujące zbyt wiele uwagi, ale błędem jest myślenie, że kupione zdrowe będą zawsze tak wyglądały. Spora część ludzi uważa, że raz wykonane prawidłowo czynności podczas sadzenia takie jak: podsypanie korzeni ziemią dla iglaków, podlanie, ściółkowanie tui korą, czy podsypanie pod korzenie nawozu organicznego raz wystarczy, a następnie tuje staną się samowystarczalne, niestety tak nie będzie!
Tuje nie będą samo wystarczalne i z biegiem czasu osłabną, będą chorowały oraz uschną. W wyniku błędów możemy zaobserwować poparzone gałęzie, rozrost patogenów chorobotwórczych, zmianę koloru igieł czy wysyp szyszek.
95% przyczyn usychania roślin to:
BRAK WODY!
![]() Głównym problemem dla tuj jest brak wody latem oraz susza fizjologiczna zimą (również spowodowana brakiem wody). Grzyby i szkodniki występują rzadko, ale to stres wodny jest najczęstszą przyczyną zamierania roślin.
![]()
![]() A przecież można było tego wszystkiego uniknąć, prawidłowo sadząc tuje od samego początku.
|
I. BRAK KONTROLI ORAZ RÓŻNE KOLORY IGIEŁ
-
Tuje w środku
-
Kolor czarny igieł tui
-
Kolor igieł żółty a następnie brązowy
-
Wygląd tuj na zewnątrz
-
Grzyby
-
Szkodniki
-
Susza fizjologiczna
-
Nawozy mineralne
-
Sadzenie tui w pobliżu dużych drzew
-
Niewłaściwe pH podłoża
-
Bezpośredni kontakt z betonem
-
Ściółkowanie tuj kamieniami
-
Złe podlewanie po ściółkowaniu agrowłókniną
-
Brak wody w czasie zimy
-
Zły odstęp posadzonych roślin
-
Szok termiczny
-
Obcinanie żywopłotu
-
Tuje posadzonych za płytko
-
Wystąpienie fitotoksyczności u tui
-
Naturalne żółknięcie igieł
II. KIEDY NA TUJACH WYRASTAJĄ SZYSZKI
III. SZOK TERMICZNY
IV. USZKODZENIA TUI PRZEZ MOCZ PSA, KOTA
V. ZŁE NAWOŻENIE
VI. GLEBA DLA TUJ
VII. NIEPRAWIDŁOWE OBCINANIE
-
Nieprzycinanie szpica po posadzeniu
-
Cięcie żywopłotów w złym czasie
-
Błędy przy radykalnym cięciu
-
Zbyt mocne przycinanie żywopłotów
-
Złe przygotowanie narzędzi

I. BRAK KONTROLI ORAZ RÓŻNE KOLORY IGIEŁ
Tuje mają najczęściej jasnozielone, ciemnozielone lub żółte w zależności od odmiany wybarwienie igieł. Trzeba zwrócić uwagę, na to, że kolory mają swe odcienie i tak kolor brązowy nie zawsze jest taki sam, podobnie jest z żółtym i zielonym. Najlepszym przykładem jest wybarwienie igieł roślin iglastych w dniu zakupu, warto je zapamiętać.
Często przechodzi się zupełnie obojętnie obok rosnących tuj, zupełnie nie zauważając, że rośliny zaczynają źle wyglądać. Jest to błąd, ponieważ od czasu do czasu powinno się skontrolować stan roślin w środku oraz na zewnątrz.
-
W ŚRODKU
-
Kolor czarny igieł tui.
Jeżeli czarny kolor pokrywa wewnątrz roślinę, to najczęściej jest to objaw występowania grzybów 'sadzakowych', które oblepiają igły lub całe gałęzie.
Grzyby te pokrywając duże powierzchnie, czarną warstwą grzybni ograniczają dostęp igieł (liści) do światła słonecznego, co wpływa na zmniejszenie efektywności fotosyntezy. Pożywką dla tych grzybów jest głównie spadź wydzielana przez mszyce lub miseczniki. Więcej o grzybach 'sadzakowych' opisałem w artykule: Szkodniki na tujach?
-
Jeżeli kolor igieł jest żółty, a następnie brązowy.
* Jeżeli jest to okres jesienny, to najczęściej tuja zrzuca igły, ponieważ dany rok był dość suchy. Powodem jest brak dostatecznej ilości wody w podłożu, im bardziej suchy był sezon, tym drzewa iglaste np. tuje zrzucają więcej igieł. W ten sposób chronią się i przystosowują do warunków środowiskowych. Jak dostarczyć właściwą ilość wody opisałem w artykule: Jak prawidłowo podlewać tuje?
* Jeżeli kolor igieł jest brązowy to najczęściej jest, to spowodowane brakiem dostępu światła słonecznego do wnętrza rośliny. Brak możliwości przeprowadzania procesu fotosyntezy powoduje, że rośliny nie potrzebują w środku igieł (liści) i je zrzucają.
Jest to naturalny proces obumierania igieł w środku wszystkich drzew iglastych, które mają zwartą strukturę oraz żywopłotów, które zostały w sztuczny sposób zagęszczone. Suche igły powinno się od czasu do czasu strząsnąć, częstym błędem jest jednak usuwanie opadłego igliwia, zupełnie niepotrzebnie i jest to ze szkodą dla roślin.
Opadłe igliwie wpływa korzystnie dla tuj, ponieważ m.in. odpowiada w istotnym zakresie za obieg soli mineralnych, odgrywa ważną rolę w kształtowaniu struktury gleby. Igliwie jest 30-krotnie bardziej zasobne w sole mineralne od tkanek zdrewniałych drzew. Więcej opisałem w artykule: Gleba dla tui?
Żółty kolor może być również skutkiem występowania szkodników lub brakiem odpowiednich ilości składników pokarmowych w podłożu oraz niewłaściwego pH podłoża. Więcej o szkodnikach, braku składników pokarmowych w podłożu, oraz pH. gleby opisałem poniżej.
-
WYGLĄD TUJ NA ZEWNĄTRZ
-
Więdnięcie igieł i utrata turgoru
Pomimo naszych chęci i starań często dochodzi jednak do więdnięcia roślin, najczęstszym powodem jest zbyt przepuszczalne podłoże lub czasami zbyt twarda gleba. Dzieje się tak, ponieważ jedne i drugie podłoże nie jest właściwe dla prawidłowego rozwoju tuj, jest to błąd, który został popełniony podczas sadzenia. Powodem jest przesuszenie lub przelanie systemu korzeniowego. Jak w prawidłowy sposób sadzić tuje opisałem w artykule: Jak sadzić tuje?
-
Przesuszenie
Widząc opuszczone igły, trzeba od razu zareagować, podlewając i nie dopuszczać w przyszłości do utraty turgoru. Utrata turgoru nie jest wskazana, gdyż tuje mające niski turgor są bardziej narażone na wnikanie patogenów chorobotwórczych, i na powstawanie mechanicznych uszkodzeń w zwiędłych zielonych pędach, a także w korzeniach.
Dodam, że rośliny iglaste nie są zbyt wytrzymałe na utratę turgoru i porównywanie ich do roślin jednorocznych takich jak 'geranii' czy 'petunii' jest błędem. Więcej na temat jak prawidłowo podlewać tuje opisałem w artykule: Jak podlewać tuje?, dodatkowo w artykule Żywopłot usycha - co zrobić? opisałem, jak poprawić wodochłonność gleby.
-
Groźniejsze w skutkach jest przelanie
Tuje preferują gleby wilgotne, ale do prawidłowego rozwoju system korzeniowy potrzebuje również powietrza! Tuje nie są roślinami bagiennymi, a ich system korzeniowy nie został wyposażony przez naturę w aparaty oddechowe.
Tuje są w stanie wytrzymać zalegającą wodę do ok. dwóch tygodni, jednak po tym czasie zalegająca woda doprowadzi do uduszenia korzeni i ich obumierania (gnicia). Więcej na temat jak w prawidłowy sposób przygotować odpowiednie podłoże dla tuj, opisałem w artykule: Gleba dla tui?
-
Podlewanie roślin o niewłaściwej porze dnia może być powodem żółknięcia tuj
Podlewanie roślin w niewłaściwym czasie może powodować wiele potencjalnych problemów, przede wszystkim szok termiczny korzeni lub atak patogenów chorobotwórczych. Więcej opisałem w artykule: Jak podlewać tuje?

- Kumulacja błędów w podlewaniu widoczna w październiku
Październik jest kluczowym miesiącem dla iglaków, ponieważ kończy się sezon letni, a zima zbliża się wielkimi krokami. To czas, gdy wiele roślin iglastych, w tym tuje, przechodzi przez naturalny proces „czyszczenia się”. Igły, które przez całe lato spełniały swoje funkcje, zaczynają żółknąć i opadać. Wbrew obawom, nie jest to oznaka choroby, lecz naturalna reakcja fizjologiczna roślin na zmieniające się warunki środowiskowe. Kluczowe jednak jest to, jak intensywnie ten proces przebiega.

Jeśli tuje były podlewane nieregularnie lub zbyt oszczędnie, mogą w październiku zareagować stresowo, zrzucając nadmiernie dużo igieł. To właśnie wtedy każdy właściciel tych roślin dowiaduje się, czy woda była dostarczana w odpowiedniej ilości. Co ciekawe, nawet przy regularnym podlewaniu, tuje mogą wykazywać oznaki przesuszenia. Zjawisko to może być spowodowane zbyt przepuszczalnym podłożem, które nie zatrzymuje wody na tyle długo, by rośliny mogły z niej skorzystać, zwłaszcza w okresach długotrwałych letnich upałów. Warto zastanowić się nad poprawą struktury gleby, aby lepiej zatrzymywała wodę. Więcej na ten temat poprawy wodochłonności gleby, opsałem w artykule: Żywopłot usycha, co zrobić?
-
Brązowe igły, wybarwienie w okresie zimy
Jeżeli jest to w czasie zimy, to jest to naturalne zachowanie roślin i nie musimy się tym martwić. Tuje z przyjściem kwietnia z powrotem wybarwią się na kolor zielony lub żółty w zależności od odmiany.
-
Czarne igły
* Jeżeli czarny kolor igieł występuje w dolnej partii roślin, to oznacza najczęściej uszkodzenia korzeni spowodowane moczem zwierząt domowych. Czasami zdarza się, że sadzimy rośliny kilkukrotnie w jednym miejscu. Ponieważ tylko w tym miejscu i tym jedynym miejscu za każdym razem nowa roślina i tak usycha. Wtedy każdy zastanawia, się co zrobił źle?, co się dzieje? O problemie tym oraz jak sobie z tym radzić opisałem poniżej: IV. USZKODZENIA OD MOCZU PSA LUB KOTA?
BRĄZOWE IGŁY TO ZŁOŻONY PROBLEM
Z WIELOMA PRZYCZYNAMI USYCHANIA GAŁĘZI LUB CAŁYCH ROŚLIN
-
Grzyby
-
Szkodniki
-
Susza fizjologiczna
-
Nawozy mineralne i nieprawidłowe ich stosowanie
-
Sadzenie tui (innych roślin) w pobliżu dużych drzew - złodzieje wody
-
Niewłaściwe pH podłoża
-
Bezpośredni kontakt z betonem
-
Ściółkowanie tuj niewłaściwymi kamieniami
-
Złe podlewanie po ściółkowaniu agrotkaniną lub agrowłókniną
-
Brak wody w czasie zimy
-
Zły odstęp posadzonych roślin
-
Szok termiczny
-
Obcinanie żywopłotu
-
W większości przypadków tuj posadzonych za płytko
-
Wystąpienie fitotoksyczności u tui
-
Naturalne żółknięcie igieł
-
Grzyby
Groźne dla tuj choroby grzybowe powodują znaczne osłabienie tuj, które gorzej rosną i są mniej odporne na mróz, oraz nie wyglądają okazale. Najczęściej walkę z chorobami grzybiczymi zaczynamy dopiero po zauważeniu objawów. Sięgamy wówczas po chemiczne środki grzybobójcze zwane fungicydami, mają one powstrzymać szybko rozprzestrzeniającą się infekcję. Bardzo często jednak okazuje się, że mimo naszych starań, porażonych roślin nie da się już uratować.
Opryski chemicznymi środkami ochrony roślin. O chemicznych opryskach prewencyjnych oraz o sposobach walki z infekcjami grzybiczymi opisałem w artykule: Szkodniki na tujach?
Opryski niechemicznymi środkami ochrony roślin, krótko na temat. O niechemicznych środkach ochrony roślin mówi się dziś coraz częściej i głośniej, to dobrze.
Najlepszą metodą walki z grzybami jest? - zapobieganie oraz przeciwdziałanie. Do oprysków zapobiegawczych, prewencyjnych możemy użyć również niechemiczne środki ochrony roślin. Pytanie brzmi, tylko co to jest?, moja odpowiedź to: bakterie oraz grzyby!

Bakterie dzięki dobroczynnym właściwością poprawiają kondycję roślin. Wpływają na odbudowę mikroflory nadziemnych części roślin oraz stanowią naturalną barierę ochronną przeciwko atakom patogenów chorobotwórczych. Więcej informacji, dlaczego warto stosować opryski z bakteriami oraz o niechemicznych opryskach zapobiegawczych opisałem w artykule: Bakterie na tujach?
Grzyby podobnie jak bakterie kojarzą się głównie z czymś złym i nie dobrym, ale nie zawsze tak musi być. Oprócz pestycydów do ochrony lub do walki z patogenami chorobotwórczymi wywołującymi infekcje grzybicze możemy urzyć inne środki Przykładem jednego z naturalnych środków ochrony roślin jest Polyversum® WP, w skład którego wchodzi niepatogeniczny grzyb 'Pythium oligandrum'. Więcej informacji znajduje się w artykule Biofungicyd przeciwko szkodliwym grzybom?

-
Szkodniki
Szkodniki na tujach pojawiają się znacznie rzadziej, niemniej jednak nie zauważone mogą wyrządzić duże szkody. Niestety najczęściej zauważamy je, kiedy jest już późno, w początkowej fazie, kiedy szkodników jest jeszcze mało, to walka z nimi może być zdecydowanie prostsza. O rodzajach szkodników oraz jak z nimi walczyć opisałem w artykule: Choroby i szkodniki?
-
Susza fizjologiczna
Susza fizjologiczna występuję najczęściej późną jesienią, zimą lub wczesną wiosną. Powodami może być: niska temperatura powietrza, zamarznięcie wody czy zbyt duże zasolenie podłoża. Z powodu wzrostu ciśnienia osmotycznego roślina nie może pobrać wody, pomimo iż w otoczeniu jest jej dostatek. W efekcie igły mogą żółknąć i brązowieć, efekt ten najczęściej występuje w podłożu ciężkim (gliniastym), gdzie widzimy często zalegającą wodę. Więcej o suszy fizjologicznej opisałem w artykule: Zasolenie podłoża?
-
Nawozy mineralne i nieprawidłowe ich stosowanie
* Stosowanie nawozów mineralnych podczas sadzenia tuj wykopanych z gruntu, które mają system korzeniowy zapakowany w jutę?
Ciężko jest określić właściwą dawkę nawozu mineralnego dla roślin, które są świeżo przesadzane. Jest tak dlatego, ponieważ młode korzonki takich roślin są bardzo wrażliwe i dlatego stosowanie nawozów mineralnych typu 'NPK' w czasie sadzenia tui może doprowadzić do ich spalenia, podczas sadzenia zaleca się stosować tylko bezpieczne nawozy organiczne. Więcej opisałem w artykule: Nawożenie tuj - jak i czym nawozić tuje?
* Stosowania nawozów mineralnych dla starszych roślin, nasadzeń, żywopłotów?
Stosowanie zbyt dużych dawek nawozów mineralnych może prowadzić do zasolenia podłoża a w efekcie do suszy fizjologicznej. Główną przyczyną zasolenia gleby w ogrodach jest niezróżnicowana "polityka" oraz nadmierne stosowanie nawozów mineralnych.
Nawozy należy stosować w sposób zrównoważony, zwracając uwagę nie tylko na potrzeby pokarmowe roślin, ale także na zasobność podłoża. Więcej informacji o zasoleniu podłoża opisałem w artykule: Zasolenie gleby?
-
Kolor żółty jest najczęściej oznaką niedoboru składników pokarmowych oraz symptomem słabej kondycji.
-
Równie groźny, jak brak składników pokarmowych jest ich nadmiar, czyli przenawożenie. Szerzej o przenawożeniu oraz niedoborze składników pokarmowych opisałem poniżej: V. ZŁE NAWOŻENIE?
-
Sadzenie tui (innych roślin) w pobliżu dużych drzew lub krzewów w niewłaściwy sposób - złodzieje wody

Jeżeli sadzimy rośliny w pobliżu dużych drzew, lub krzewów to możemy być pewni, że rośliny będą cierpieć z braku wody. Widocznym objawem jest karlenie, które jest bardzo widoczne na tle innych roślin posadzonych w tym samym czasie. W takich miejscach jak np. w pobliżu drzew posadzone rośliny będą się męczyć.

Aby, rosnąć rośliny mają wody za mało, ale też, aby uschnąć, wody jest za dużo. Rośliny rosnące w takich miejscach najczęściej są bardzo słabe i poddają się atakom różnych patogenów chorobotwórczych.

Rozwiązanie tego problemu opisałem w artykule: Jak prawidłowo podlewać tuje? - BONUS, ZŁODZIEJE WODY? Czyli sadzenie tui (innych roślin) w pobliżu dużych drzew lub krzewów.

-
Niewłaściwe pH podłoża
Ludzie często bagatelizują potrzeby fizjologiczne tui, np. właściwego pH gleby.
Bagatelizowanie odczynu gleby sprawia, że część ogrodniczych działań i nasze starania, pomimo odpowiedniej pielęgnacji i stosowania wszelkich zasad pielęgnacji, może nie przynieść określonych korzyści, tak okazale, jak byśmy tego chcieli.
Ponieważ część składników odżywczych jest dostępna dla tui dopiero w momencie, gdy gleba ma właściwą wartość pH. Więcej na ten temat opisałem poniżej: VI. ZIEMIA DLA TUI oraz w artykule: Gleba dla tui?
-
Sadzenie tuj w miejscach, gdzie korzenie będą miały bezpośredni kontakt z betonem
Tuje sadzone w takich miejscach mając bezpośredni kontakt z betonem mogą chorować. Na skutek działania korozji beton ulega uszkodzeniom, w wyniku czego zanieczyszczenia chemiczne mogą przenikać do gleby. Działanie betonu może prowadzić do alkalizacji gleby oraz fitotoksyczności u roślin.

-
Alkalizacja gleby
Związki chemiczne zawarte w betonie mogą powodować alkalizację gleby, ponieważ wartość pH betonu jest silnie alkaliczna i leży w granicach od pH-9 do pH-13. Dla tuj oznacza to, że przy pH powyżej 6-7 zaczyna występować niedobór żelaza (Fe), pomimo jego występowania w glebie.Zostaje zakłócony metabolizm, w efekcie nie mogąc przeprowadzić procesu fotosyntezy żółkną igły, a następnie usycha cała roślina.

- Fitotoksyczność
U tuj może wystąpić fitotoksyczność spowodowana przez toksyczne działanie substancji chemicznych, które wchodzą w skład betonu. Więcej na ten temat opisałem w artykule: Jak nie sadzić tuj.
-
Ściółkowanie tuj niewłaściwymi kamieniami

Każdy ogrodnik powinien o tym wiedzieć, że kamienie mogą wpływać na zmianę pH gleby. Ostatnio popularność zdobyły kamienie z lawy wulkanicznej. Jest to dobry materiał do ściółkowania roślin, jednak ze względu na alkalizowanie podłoża dla roślin kwasolubnych jak tuje ten materiał się nie nadaje.

Przyczyną chorób roślin może być np. niewłaściwe pH podłoża, dzieje się tak, ponieważ kamienie mogą alkalizować glebę. W artykule Kora ogrodowa, agrotkanina i agrowłóknina czy kamienie? opisałem, które kamienie są właściwe do ściółkowania tuj.
- Złe podlewanie po ściółkowaniu agrotkaniną lub agrowłókniną

Oczywiste jest, że agrotkanina i agrowłóknina zapobiegają wyrastaniu chwastów oraz dzięki nim wilgoć utrzymuje się dłużej w podłożu. Pomimo zalet obu tych materiałów istnieje dość poważny problem, gdyż nieumiejętne pielęgnowanie roślin okrytych agrotkaniną i agrowłókniną może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych roślin, a czasami do ich uschnięcia.
- Po pierwsze: Częste podlewanie w małych ilościach powoduje, że rośliny 'idą' po linii najmniejszego oporu a ich korzenie rosną ku górze. Korzenie tuż pod powierzchnią to duży błąd, ponieważ gleba będzie okresowo przesychać (nagrzewać się za mocno), co będzie powodować okresową utratę turgoru i stres.
- Po drugie: W przypadku dokarmienia nawozem mineralnym dojdzie do przenawożenia, czyli spalenia korzeni. Stanie się tak, ponieważ korzenie tuż pod powierzchnią dostaną za dużą dawkę nawozu.
Więcej informacji o agrotkaninie i agrowłókninie opisałem w artykule Kora ogrodowa, agrotkanina i agrowłóknina czy kamienie?

-
Brak wody w czasie zimy
Rośliny zimozielone takie jak tuje w czasie zimy powinny być chociaż raz podlane? Kiedyś rośliny były chronione przez pokrywę śnieżną, która chroniła korzenie przed wiatrem i mrozem.Śnieg topiąc się w marcu, dostarczał dodatkowo roślinom wodę na starcie sezonu.
Z braku wody rośliny często cierpią i usychają, a efekt brązowienia igieł jest widoczny dopiero w połowie/końcu kwietnia, kiedy przychodzą pierwsze gorące dni. Dlaczego widzimy brązowe igły po paru miesiącach, ponieważ tuje mają zdolność, która nazywa się mechanizmem biernym. Więcej informacji na ten temat opisałem w artykule: Pielęgnacja tuj przed i w czasie zimy?
-
Zły odstęp posadzonych roślin
* Usychać będą również rośliny, które są sadzone za blisko siebie, jest to spowodowane przez pogłębienie strasu podczas sadzenia. Rośliny za blisko siebie posadzone będą rywalizowały o wodę, składniki pokarmowe oraz światło.
W efekcie niektóre rośliny mogą uschnąć bądź będą, popularnie mówiąc "wyciągnięte". Dzieje się tak, ponieważ rośliny, które rosną w ścisku, prześcigają się w tempie wzrostu, prowadzi to do deformacji ich kształtu, rośliny takie są bardzo chude. Więcej na ten temat opisałem w artykule: Prawidłowe odstępy podczas sadzenia tui?
* Usychać również będą gałęzie jeżeli, tuje są sadzone za blisko np. betonowych płotów, lub innych konstrukcji, które uniemożliwią dopływ światła. Tam, gdzie jest za mało światła tuja nie mogąc przeprowadzić procesu fotosyntezy gubi igły. W rezultacie obumierają całe gałęzie a z nimi połączony system korzeniowy.
W efekcie tylna część rośliny zostaje pusta - jest to dość groźne, ponieważ w tym momencie obumarłe szczątki systemu korzeniowego będą pożywką dla grzybów takich jak np.'opieńki'. Grzyby rozkładając obumarłe korzenie, często atakują również zdrowe, a to furtka do infekcji całej rośliny.
-
Szok termiczny: szok termiczny może wystąpić na dwa sposoby:
* Pierwszą przyczyną wystąpienia szoku termicznego u tuj jest złe przechowywanie tuj zaraz po zakupie (zaparzenie igieł). O problemie tym oraz o sposobach radzenia z tym problemem opisałem poniżej: III. SZOK TERMICZNY?

* Drugą przyczyną brązowienia igieł lub całych gałęzi jest niewłaściwe podlewanie roślin. W tym przypadku chodzi o podlewanie roślin od góry w miesiącach, kiedy rośliny są bardzo rozgrzane. Najczęstszą przyczyną jest niewłaściwe ustawienie systemów nawadniających trawniki i opryskiwanie rozgrzanych gałęzi tui zimną wodą. Więcej na ten temat opisałem w artykule: Jak prawidłowo podlewać tuje?

-
Obcinanie żywopłotu
* Obcinanie żywopłotu w niewłaściwym czasie może prowadzić do przemarznięcia całych gałęzi, w konsekwencji igły zbrązowieją i opadną, a cała roślina może uschnąć.
* Za głębokie cięcie prowadzone aż do części nieulistnionych jest bardzo ryzykowne, ponieważ dalsze części gałęzi tui nie są już stymulowane poprzez cięcie do dalszego wzrostu. Więcej informacji opisałem poniżej: VII. NIEPRAWIDŁOWE OBCINANIE ?
-
W większości przypadków tuj posadzonych za płytko

Głębokość, na jaką sadzi się rośliny, odgrywać będzie ważną rolę. Zdarza się nader często, że świeżo posadzona tuja, mimo stworzenia pozornie dobrych warunków nie chce rosnąć i stopniowo zamiera. Przyczyną może być np. zbyt płytkie posadzenie. Więcej na ten temat opisałem w artykule Jak głęboko sadzić tuje?
- Wystąpienie fitotoksyczności u tui

Nieumiejętnie stosując oprysk profilaktyczny lub oprysk interwencyjny środkami ochrony roślin można wyrządzić wiele szkód roślinom. Podkreślić trzeba, że czasami u roślin występują objawy, które nie do końca są zrozumiałe dla przeciętnego posiadacza ogrodu.

Do najczęstszych objawów fitotoksyczności należy zahamowanie wzrostu, zmiany koloru igieł (również miejscowe) oraz wszelkiego rodzaju deformacje rośliny. Do najważniejszych zmian w wyglądzie zaliczamy zwijanie, karłowatość i inne odstępstwa od rozmiaru i kształtu. Za fitotoksyczność uważa się również miejscowe obumieranie tkanek, w tym martwicze plamy na igłach (liściach). Więcej na temat fitotoksyczności opisałem w artykule: Diagnoza.
-
Naturalne żółknięcie igieł

Naturalnym zachowaniem roślin iglastych jest okresowe zrzucanie igieł, jest to naturalny proces spowodowany wymianą starych igieł na nowe. U tui podobnie jak u większości drzew iglastych, cykl życia igieł wynosi średnio od 3 do 6 lat. Po tym okresie igły zaczynają się rozjaśniać i bledną, następnie żółkną i tracą chlorofil odpowiedzialny za zielone wybarwienie, w rezultacie usychają i giną. W ich miejsce wyrastają nowe igły, to normalny proces, tuje najczęściej wymieniają igły po ok. 3 latach.
II. KIEDY NA TUJACH WYRASTAJĄ SZYSZKI

Na plantacjach czasami również wyrastają szyszki na tujach, jest to spowodowane głównie przez stres związany z zalewaniem korzeni. Dzieje się tak, ponieważ plantacje z tujami, to głównie gleby gliniaste (gleby ciężkie).
Różnica polega jednak na tym, że rośliny są regularnie nawożone, dzięki czemu zachowują równowagę pomiędzy mikro i makroelementami. Są zdrowe i dobrze zaopatrzone w składniki odżywcze, a wyrośnięte szyszki nie osłabiają roślin.
W ogrodach sytuacja wygląda zupełnie inaczej
Przelewanie roślin, a więc zalewanie korzeni następuje bardzo rzadko, z doświadczenia wiem, że jest to prawie niemożliwe. Głównym powodem występowania szyszek na tujach rosnących w ogrodach jest stres spowodowany brakiem wody!

Szyszki utrzymują się dość długo, w pierwszej fazie są prawie niezauważalne z uwagi na jasnozielony kolor zlewający się z igłami. Następnym etapem jest zmiana koloru na czerwonawo-żółty, dojrzewanie i wtedy zauważamy właśnie brązowe szyszki "oblepiające" tuje.
Po posadzeniu szyszki mogą wyrosnąć już rok później i będą "oznaką" w 99% złej pielęgnacji. Są one sumą i konsekwencją błędów, widząc je powinniśmy się zastanowić, jakie błędy zostały popełnione rok wcześniej! Często ludzie dzwonią lub wysyłają mi zdjęcia zaniepokojeni z pytaniem:
"COŚ DZIWNEGO DZIEJE SIĘ Z MOIMI TUJAMI, CO TO JEST?"

Moja odp.
Tuja wytwarza równocześnie z żeńskimi narządami rozrodczymi również narządy męskie, które służą do zapylenia narządów żeńskich. Narządy żeńskie po zapyleniu zmieniają się w szyszki, zdjęcia obu narządów płciowych tui poniżej.
CHARAKTERYSTYKA SZYSZEK
- Najpierw szyszki są jasno zielone - mało widoczne
- Następnie szyszki są czerwono-żółte - już widoczne dość mocno
- W ostatniej fazie szyszki są brązowe - bardzo widoczne

Jeżeli tuje wyglądają na zdrowe, ich kolor jest ciemno zielony, a szyszki występuja w ilości znikomej, to nie należy się tym martwić, gdyż jest to całkowicie naturalny proces, oraz jeden ze sposobów na rozmnażanie tui.
DLACZEGO
Kiedy występują sprzyjające warunki do wegetacji, tuje wydadzą tylko sporadycznie szyszki, (co to są sprzyjające warunki - jest to np. właściwe nawadnianie, nawożenie itd.).
Takie zachowanie roślin jest całkowicie zrozumiałe, gdyż w późniejszych latach z nasion wyrosną młode rośliny, które będą stanowić konkurencję w walce o światło, wodę oraz składniki pokarmowe. Tuje nie chcąc konkurencji, nie będą produkować nasion w nadmierze. Ale inaczej zachowają się rośliny, jeżeli będzie działa się im "krzywda"!
Żółty kolor jest objawem słabej kondycji tui i najwięcej uwagi powinniśmy wtedy poświęcić przede wszystkim na objaw zwany odwodnieniem!

Nie bagatelizując innych możliwych przyczyn
- Złe nawożenie - rośliny popularnie mówiąc są "głodne",
- Zła wartość pH gleby - rośliny muszą zmagać się z glebą o wartości pH>5,5
- Choroba grzybowa.
CO TO ZNACZY
Tuje są roślinami wysoce odpornymi na mróz, inaczej wygląda sytuacja z odpornością na brak wody. Tuje posiadając płytki system korzeniowy nie są w stanie pobierać wody z głębszych warstw podłoża. Fakt występowania w naszej strefie klimatycznej w przeważającej części gleb piaszczystych, należących do gleb lekkich, przepuszczalnych przyczynił się do faworyzowania innych drzew iglastych, takich jak np. sosny - tuje w naszej strefie klimatycznej nie występują. Tak więc, jeżeli w naszym ogrodzie warunki nie są sprzyjające dla tui, a za takie można uznać niewystarczającą ilość wody, to tuje ostatkiem sił "oblepiają" się szyszkami, aby przedłużyć ciągłość gatunku.

REASUMUJĄC
Pierwszym symptomem złego podlewania, jeżeli tuje nie uschną! będzie w 99% wysyp szyszek, które urosną ponieważ rośliny pragną przedłużyć gatunek! Najważniejszym powodem takiego zachowania będzie niedostarczenie roślinom "właściwej ilości wody!"

Istnieją jeszcze inne powody występowania szyszek
- 0,1% złe dawkowanie nawozów:
- Tuje zostały przenawożone i korzenie zostały popalone, a sama tuja próbuje jeszcze przetrwać wydając nasiona.
- Bądź zupełnie odwrotnie, po prostu tui, która najlepiej czuje się na glebie żyznej, brakuje składników pokarmowych, konsekwencją jest zatrzymanie wegetacji i produkcja nasion.
- 0,1% niewłaściwa wartość pH gleby - tuje jako rośliny kwasolubne wymagają gleby o wartości pH od 4,5 do 5,5
- 0,8% naturalny proces rozmnażania - tuje wytwarzają szyszki w których ukryte są nasiona.
Najważniejszym powodem występowania nadmiernej ilości szyszek jest jednak niewystarczająca ilość wody!
Krótko i na temat?
* Szyszki jako struktury generatywne: Główną funkcją szyszek jest produkcja nasion, które zapewniają rozmnażanie rośliny. W warunkach stresu roślina przechodzi z fazy wzrostu wegetatywnego (rozwój gałęzi i liści) do fazy generatywnej (produkcja szyszek i nasion).
* Energochłonność produkcji nasion: Produkcja szyszek wymaga dużych nakładów energetycznych. W sytuacjach niedoboru wody lub składników odżywczych, cała energia rośliny skupia się na wytwarzaniu nasion, co ogranicza rozwój pędów, korony i ogólny wzrost rośliny.
* Negatywne skutki dla rośliny: Zamiast rozbudowy korzeni i pędów, energia jest zużywana na produkcję nasion. To osłabia roślinę, która staje się mniej odporna na choroby i szkodniki.
Podsumowanie: Produkcja nasion aktywuje hormony, takie jak kwas abscysynowy i etylen, które hamują rozwój wegetatywny rośliny, przyspieszając jednocześnie procesy generatywne. Aby zapobiec nadmiernej produkcji szyszek, należy zadbać o odpowiednią pielęgnację tui, zapewniając jej wystarczającą wilgotność, nawożenie i ochronę przed stresem. W przeciwnym razie roślina może osłabnąć, tracąc swoje dekoracyjne walory.
|
ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Rozwiązanie tego problemu jest dość trudne i wynika z faktu złożoności. Jeżeli zaobserwowaliśmy wysyp szyszek, to nie wpadajmy od razu w panikę.

- Po pierwsze, trzeba sprawdzić jakie jest pH gleby - można to sprawdzić papierkiem lakmusowym dostępnym w każdej aptece. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule : Co to jest pH gleby?

- W razie potrzeby podsypać torfu kwaśnego o wartości pH 3,5-5,5 w celu zakwaszenia podłoża. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule : Gleba dla tui?

- Jeżeli tuje nie były ściółkowane korą sosnową, to warto tę czynność wykonać. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule: Kora sosnowa - jak ściółkować, ile?

- Następnie trzeba się zastanowić kiedy i w jaki sposób były uzupełniane składniki pokarmowe. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule: Jak nawozić tuje?

- Warto jest przeczytać artykuł w którym opisałem dlaczego warto jest podlać tuje w czasie zimy. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule: Pielęgnacja tui przed i w czasie zimy?

- Dobrym pomysłem jest zaszczepienie grzybów mikoryzowych, jako naturalny stymulator wzrostu mikoryza zawsze pomaga. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykułach Jak uratować żywopłot oraz Symbioza od Symbiom.

- Najważniejszą rzeczą, którą musimy zmienić to sposób nawadniania, który ewidentnie jest ZŁY! Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule: Jak prawidłowo podlewać tuje?

III. SZOK TERMICZNY - SZOK DLA TUI
Często klienci pytają dlaczego tuje uschły, przyczyn może być wiele. Aby udzielić jednoznacznej odpowiedzi trzeba poznać wszystkie aspekty pielęgnacji, oraz w jaki sposób były rośliny posadzone. Zawsze radzę, aby zrobić "RACHUNEK SUMIENIA" bo tylko w ten sposób otrzyma każdy odpowiedź na pytanie dlaczego?.

Jednym z wielu powodów dlaczego tuje tuż po posadzeniu potrafią w dość szybkim czasie uschnąć jest szok termiczny, który wystąpił jeszcze przed posadzeniem, a objawy są widoczne dopiero później. Często ludzie nie zwracają uwagi na takie zachowanie tui, i dopiero zwracają uwagę kiedy tuje mają już brązowe igły. Ważną wskazówką dla prawidłowej diagnozy będzie kolor igieł oraz czas ich odbarwienia.

NASZA OPIEKA
W miesiącach kiedy sprzedajemy tuje zdarzają się dość często opady atmosferyczne w postaci deszczu. Dla roślin znajdujących się jeszcze w gruncie, czyli rosnących na plantacjach opady deszczu nie są groźne, ponieważ tuje rosną w dużych odstępach od siebie, co gwarantuje dostęp powietrza oraz jego prawidłową cyrkulację. Na placu sprzedaży tuje są ustawiane dość gęsto bez odstępów, aby zapobiec przewracaniu się roślin. W momencie kiedy spadnie deszcz rośliny się rozstawia, aby zapewnić przewiew powietrza.

TERAZ - DLACZEGO SZOK
W wyniku niewłaściwego przechowywania tui klienci doprowadzają do uszkodzeń tkanek roślin. Powodem jest za gęste ustawienie na podwórku przed domem, zdarza się to dlatego, bo często klienci najpierw kupują tuje, a potem przygotowują miejsce do posadzenia - DUŻY BŁĄD!
JAK TO DZIAŁA
W wyniku deszczu gałęzie pokrywają się warstwą wody, woda dostaje się w miejsca niedostępne dla powietrza. W miejscach gdzie gałęzie tui (liście,igły) stykają się dłuższy czas, dochodzi do poparzeń.
JAK
Woda nie mogąc odparować i będąc uwiezioną nagrzewa się - głównym powodem występowania tego zjawiska jest wysoka temperatura otoczenia, oraz brak cyrkulacji powietrza. W tym momencie dochodzi właśnie do poparzeń, efekty nie są widoczne od razu, a zaobserwujemy je dopiero później. Jeżeli doszło do zaparzenia to sprawą ważną będzie określenie w jakim stopniu ono nastąpiło, zaparzenie bywa często miejscowe i nie obejmuje całej rośliny. Na zdjęciu poniżej widać charakterystyczny objaw, przeplatanie się kolorów żółtego z zielonym i brązowym.

ROZWIĄZANIE PROBLEMU
- Przed zakupem należy najpierw przygotować miejsce gdzie będą sadzone rośliny!.
- Jeżeli sadzenie zaraz po zakupie jest niemożliwe, to rozstawmy rośliny tak, aby powietrze swobodnie przepływało między nimi.
IV. USZKODZENIA OD MOCZU PSA LUB KOTA
Jeżeli posiadamy zwierzęta domowe (psa lub kota), które będą oddawać mocz lub kał przy tujach to możemy być pewni, że łuski zaczną się przebarwiać i obumierać!

Największym problemem są koty, jako zwierzęta terytorialne znaczą swoje terytorium moczem. Robią to bardzo regularnie, odstraszając tym samym potencjalnych rywali. Koty robią to najczęściej z tyłu roślin, podczas naszej nieobecności kiedy jest spokojnie i cicho - czyli wieczorem lub w nocy. W wyniku oddziaływania mocznika na korzenie, na dolnych pędach łuski stają się czarne i błyszczące.
Nie jest to choroba grzybowa i nie przeniesie się z jednej tui na drugą. Ale jeżeli zwierzęta nie przestaną oddawać moczu, to doprowadzi to do uschnięcia całej rośliny, uszkadzając jej korzenie.

DLACZEGO
Jest to efekt zbyt dużej dawki moczu, który uszkadza korzenie 'paląc' je. Jeżeli uszkodzenia nie są aż tak duże, i tuja prognozuje dalszym wzrostem to porażone gałęzie należy zawsze usuwać. Nie usunięte gałęzie będą pożywką dla patogenów chorobotwórczych i potencjalnie źródłem dalszych infekcji. Usuwając porażone gałęzie stwarzamy miejsce na nowe gałęzie, które wyrosną w tym samym miejscu. Proces ten jest powolny, dlatego lepiej zawczasu chronić rośliny przed zwierzętami.
Istny 'Dzień świstaka'

Czasami zdarza się, że sadzimy rośliny kilkukrotnie w jednym miejscu. Ponieważ tylko w tym miejscu i tym jedynym miejscu za każdym razem nowa roślina i tak usycha. Wtedy każdy zastanawia, się co zrobił źle?, co się dzieje?
Odpowiedź na to pytanie.
- Jeżeli roślina usycha powoli, to powodem będzie niewielka ilość moczu lub kału zawartego w glebie, a widocznym objawem czarne igły u spodu rośliny.

- Czasami zdarza się, że roślina potrafi uschnąć bardzo szybko, nie pokazując objawów w postaci czarnych igieł. Powodem będzie wysoka koncentracja mocznika lub kału w glebie. U tui zostaje popalony cały system korzeniowy, w rezultacie czego roślina traci turgor i wszystkie gałęzie więdną. Większość ludzi myli to z objawem nie wystarczającej ilości wody w podłożu, i podlewa roślinę, która niestety usycha.

Przed posadzeniem nowej tui trzeba usunąć całą glebę, w której rosła roślina, uważając na rośliny obok. Nie usuniecie całej gleby i posadzenie nowej rośliny w tej samej glebie powoduje, iż sytuacja się powtarza jak w filmie 'Dzień świstaka' z 1993 roku.

ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Oddzielenie roślin np. płotkiem który sprawi, że zwierzęta nie będą miały dostępu do roślin, lecz? Niski płotek ogrodowy wystarczy np. dla psów, ale dla kotów to nic nie da, ponieważ koty z łatwością przeskoczą taki płotek.

Możliwe metody ochrony roślin przed zwierzętami, odstraszacze zwierząt:
- Automatyczny zraszacz - dla mnie "Best of the Best"
- Granulat z substancjami zapachowymi
- Pudełko zawiera granulki zapachowe, których zapach zatrzymuje koty
- Spray - zawiera środki zapachowe
- Urządzenie emitujące ultradźwięki

V. NIEWŁAŚCIWE NAWOŻENIE
Najważniejszym błędem jest niezrozumienie podstawowych informacji o nawozach. Mianowicie jakie rozróżniamy nawozy, kiedy je stosujemy i w jakich dawkach.

Nawet w prawidłowo posadzonych tujach, składniki pokarmowe szybko się wyczerpią, a tuje zmienią w następnych latach kolor na żółty. Dla prawidłowego rozwoju tui konieczna jest równowaga mikro i makroelementów. Kolor żółty jest najczęściej oznaką niedoboru składników pokarmowych oraz symptomem słabej kondycji.
Złe nawożenie, tuje popularnie mówiąc są "głodne"
Niedobór podstawowych składników pokarmowych takich jak żelazo oraz magnez, odpowiedzialnych za produkcję chlorofilu, będzie przyczyną żółknięcia igieł (liści).

Brak żelaza (Fe) i magnezu (Mg)
Jeżeli pH gleby jest zbyt wysokie, np. na bogatych w wapń glebach wapiennych wówczas wystąpi u tui niedobór żelaza. Z kolei przy zbyt niskim pH gleby, utrudnione będzie pobieranie przez rośliny magnezu. W przypadku niedoboru magnezu proces żółknięcia rozpoczyna się od starszych pędów, a w przypadku żelaza od młodszych.
Żółknięcie igieł może powodować również brak azotu (N), potasu (K), miedzi (Cu), lub manganu (Mn). Wskutek takich niedoborów pierwiastków tuje zachorują na chlorozę, szczegóły poniżej.
Brak azotu (N). Zbyt niska ilość azotu sprawia, że tuje słabo rosną, azot jest potrzebny zwłaszcza dla wzrostu wegetatywnego, jest odpowiedzialny za wzrost zielonego barwnika, chlorofilu. Jego brak najczęściej powoduje brak przyrostu masy zielonej oraz równoczesne blednięcie igieł. Zostaje naruszony metabolizm, a brak azotu może powodować niedobór potasu. W efekcie braku potasu amoniak (NH3) gromadzi się w górnych partiach rośliny, co powoduje w przypadku ostrego niedoboru, że igły wysychają i odpadają.

Brak potasu (K). Ściany komórkowe zostają osłabione, przez co spada odporność tui, brak potasu jest bardzo groźny. Zaburzenie metabolizmu narusza równowagę pobierania wody, co prowadzi do suszy fizjologicznej. U roślin cierpiących na brak potasu spada odporność na niskie temperatury, choroby oraz suszę.
Brak miedzi (Cu). Brak miedzi zakłóca proces fotosyntezy, igły tracą zielony kolor i żółkną.
Brak manganu (Mn). Igły mogą żółknąć również z powodu chlorozy spowodowanej brakiem np. manganu.
Chloroza – jedna z rodzajów zmian zabarwienia tui. Jest to objaw polegający na zaburzeniach w wytwarzaniu chlorofilu w komórkach roślin, objawia się tym, że tuje stopniowo żółkną.
Przyczyn chlorozy może być wiele np.:

- Przyczyny nieinfekcyjne. Powodem może być brak składników pokarmowych, niektórych pierwiastków najczęściej żelaza (Fe), potasu (K), magnezu (Mg) lub azotu (N),
lub nadmiar wapnia w glebie oraz akumulacja nadmiaru fosforanów w roślinie.
- Przyczyny infekcyjne. Są głównie wywołane przez patogeny chorobotwórcze np. grzyby.
Tuja cierpiąca na chlorozę, nie może przeprowadzać procezu fotosyntezy, liście (igły) tracą swój naturalny kolor i żółkną.
Złe nawożenie, tuje popularnie mówiąc mają "za dużo!" - przenawożenie roślin
Równie groźny jak brak składników pokarmowych jest ich przenawożenie. Nadmierne dawki nawozów mineralnych zaburzają cykl pobierania składników odżywczych, oraz proces pobierania wody z podłoża. W przypadku zaburzeń proces ten może prowadzić do braku pobierania wody - czyli suszy fizjologicznej oraz do zasolenia podłoża, w konsekwencji igły będą żółknąć a rośliny mogą uschnąć.

ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Dlatego zanim zaczniemy podejmować poważne działania przeciw chorobowe najpierw należy się upewnić, czy dany objaw powstał rzeczywiście w skutek choroby lub jest efektem złego nawożenia.
Jeżeli tuje rokują na dalszy wzrost, to powinniśmy podsypać je właściwym nawozem mineralnym, nawóz mineralny dobieramy w zależności od pory roku. Jak najbardziej jest wskazane również nawożenie organiczne, które jest niestety bardzo często pomijane. Wszystkie informacje o prawidłowym nawożeniu opisałem w artykule: Jak nawozić tuje?

WAŻNE
Nieprawidłowe stosowanie nawozów o zbyt wysokim stężeniu może prowadzić do zasolenia podłoża.
PRZYCZYNY ZASOLENI
Główną przyczyną zasolenia gleby w ogrodach jest niezróżnicowana "polityka", oraz nadmierne stosowanie nawozów mineralnych. Nawozy należy stosować w sposób zrównoważony zwracając uwagę nie tylko na potrzeby pokarmowe roślin, ale także na zasobność podłoża.

Częstym objawem zasolenia podłoża jest występowanie suszy fizjologicznej.Lepiej nie dopuszczać do zasolenia niż później je zwalczać. Co to jest susza fizjologiczna oraz zasolenie podłoża opisałem w artykule: Zasolenie gleby?
VI. GLEBA DLA TUI
Część ogrodniczych działań i nasze starania, pomimo odpowiedniej pielęgnacji i stosowania wszelkich zasad pielęgnacji, może nie przynieść określonych korzyści tak okazale jak byśmy tego chcieli.
Podstawowym błędem jest bagatelizowanie potrzeb fizjologicznych tuj, np. właściwego pH gleby. Tuje charakteryzują się płytkim systemem korzeniowym, preferującym gleby piaszczysto - gliniaste, żyzne i wilgotne o wartości pH 4,5-5,5 (ziemia kwaśna - lekko kwaśna). Wielu nie zwraca uwagi w jakiej ziemi sadzi tuje, jest to błąd, który w większości przypadków prowadzi do usychania roślin.

Brak składników pokarmowych wynika często nie tylko z niezrównoważonej polityki nawozowej, lecz również z powodu złego pH podłoża, ponieważ tuje jako rośliny kwaśnolubne lub kwasolubne potrzebują gleby kwaśnej lub lekko kwaśnej o wartości pH 4,5 5,5.
Jeżeli pH gleby jest zbyt wysokie, np. na bogatych w wapń glebach wapiennych wówczas wystąpi niedobór żelaza Fe. Z kolei przy zbyt niskim pH gleby, utrudnione będzie pobieranie przez rośliny magnezu Mg.

Większość gleb w naszej strefie klimatycznej są to gleby przepuszczalne, jest to podstawowa przyczyna, dlaczego tuje nie występują w naszych lasach. Tuje są odporne na niskie temperatury zimą, jednak są mało odporne na brak wody! Dlatego bardzo ważne jest podsypanie pod korzenie w czasie sadzenia torfu (gotowego podłoża do iglaków).
ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Część składników odżywczych jest dostępna dla tui dopiero w momencie, gdy gleba posiada właściwą wartość pH. Doświadczenie pokazuje, że tuje rozwijają się najlepiej na glebach kwaśnych-lekko kwaśnych, kiedy to mają one możliwość najlepszego przyswajania składników odżywczych. Dobór odpowiedniego podłoża jest tak samo ważny jak nawóz, który chroni i wzmacnia rośliny.
Dwa błędy których warto uniknąć
Błędy te wynikają głównie z niewiedzy oraz lenistwa, chęci szybkiego posadzenia roślin. Dlaczego trzeba wymieszać torf kwaśny z rodzimym podłożem?

Po pierwsze
Tuje potrzebują gleb o odczynie 4,5-5,5, wtedy mają najlepszą możliwość do pobierania składników pokarmowych. Torf kwaśny o odczynie 3,5-4,5 jest zbyt kwaśny dla tuj. Przy za kwaśnym podłożu, mimo występowania magnezu (Mg) w glebie, wystąpi jego niedobór

Po drugie
Tor mieszamy z podłożem rodzimym, aby zapobiec tworzeniu się warstwy izolującej. W ten sposób woda nie będzie zalegała w obszarze korzeni, co może powodować ich gnicie. Dodatkowo płytkie korzenie tui będą miały wodę w górnej warstwie podłoża. Więcej na ten temat proszę tutaj w artykule : Gleba dla tui?

Wartość pH. gleby to jedno, ale czy gleba posiada właściwość magazynowania wody to drugie. Czy wykopać tuje, aby podsypać pod korzenie torfu?.
Jest to możliwe, ale na pewno będzie bardzo trudne do wykonania ze względu na wielkość roślin. Do wykonania właściwie takiej czynności potrzebny jest sprzęt mechaniczny za pomocą którego można wykopać duże korzenie, w warunkach domowych jest to niewykonalne.
Z pomocą może przyjść niespodziewanie przyroda, można zadać pytanie czy to możliwe? - odp. brzmi TAK. Przychodzą grzyby - te 'dobre' grzyby, GRZYBY MIKORYZOWE. Więcej o mikoryzie (symbiozie tui z grzybami ), opisałem w artykule: Żywopłot usycha - co zrobić?

VII. NIEPRAWIDŁOWE OBCINANIE
Przycinanie tui może wydawać się prostą czynnością, jednak niewiedza na temat odpowiedniego czasu i sposobu cięcia prowadzi do błędów, które mogą negatywnie wpłynąć na kondycję roślin.
-
Brak przycięcia przewodnika głównego (szpica) zaraz po posadzeniu

Jednym z najczęstszych błędów jest pozostawienie wierzchołków wzrostu – tzw. szpiców – bez przycięcia tuż po posadzeniu. Problem ten dotyczy szczególnie tui wykopywanych z gruntu (innych roślin też), z odkrytym systemem korzeniowym, które na czas transportu są balotowane. Przycięcie wierzchołków nie jest konieczne w przypadku tui rosnących w doniczkach, ale i im zaleca się skrócenie szpiców po posadzeniu. Taki zabieg wspomaga adaptację roślin do nowego środowiska i w kolejnych latach wpływa pozytywnie na ich wygląd.
-
Przycinanie żywopłotów w nieodpowiednim czasie

Nieprawidłowy termin przycinania to częsty błąd, który może zniweczyć lata pracy nad pięknym żywopłotem.
- Zbyt wczesne przycinanie: Przymrozki, które mogą występować do połowy maja, są typowe dla naszego klimatu. Cięcie w tym czasie naraża rośliny na przemarzanie, ponieważ mróz łatwo penetruje uszkodzone tkanki.
- Zbyt późne przycinanie: Przycinanie tui we wrześniu lub październiku stymuluje ich wzrost, co prowadzi do pojawienia się młodych, niezdrewniałych pędów. Te nowe przyrosty są szczególnie wrażliwe na mróz i mogą całkowicie przemarznąć, co osłabia roślinę, a nawet prowadzi do jej obumarcia
-
Zbyt mocne przycinanie żywopłotów

Formując żywopłot, należy pamiętać, aby przycinać wyłącznie zielone części roślin. Jest to bardzo istotne, ponieważ zdrewniałe fragmenty gałęzi tui nie reagują na cięcie dalszym wzrostem. Zbyt głębokie przycinanie sprawi, że żywopłot będzie wyglądał na martwy – odsłonimy miejsca, do których nie dociera światło słoneczne, a odsłonięte, nieulistnione partie będą nieestetyczne.
- Nieprawidłowe cięcie podczas radykalnego przycinania.

- Pierwszy błąd: Podczas radykalnego przycinania żywopłotu często popełnianym błędem jest pozostawienie wyższej górnej części, co ogranicza dostęp światła do dolnych partii roślin. Brak światła uniemożliwia aktywację „śpiących” pąków, co prowadzi do nierównomiernego wzrostu i „łysego” wyglądu żywopłotu u podstawy. Aby uniknąć tego problemu, żywopłot należy przycinać równomiernie na całej wysokości, aż do pnia, zapewniając dostęp światła do każdej części rośliny. Termin cięcia: Radykalne przycinanie najlepiej wykonywać w dwóch okresach: wczesną wiosną lub późną jesienią.
- Drugi błąd: Błędem, który często prowadzi do uschnięcia tui, jest przycinanie żywopłotu z obu stron aż do samego pnia. Radykalne cięcie powinno być rozłożone w czasie. Najpierw należy przyciąć jedną stronę, a dopiero po kilku latach drugą stronę żywopłotu. Takie podejście pozwala zachować masę zieloną, w której zachodzi proces fotosyntezy. Masa zielona nie tylko umożliwia roślinie produkcję węglowodanów, ale także chroni ją przed stresem środowiskowym, takim jak nadmierne nasłonecznienie czy mróz.
Jeśli cięcie zostanie przeprowadzone zbyt gwałtownie, korzenie mogą pozostać bez wsparcia masy zielonej, co uniemożliwi fotosyntezę i może prowadzić do obumarcia rośliny.
-
Narzędzia

- Higiena narzędzi: Niewielu ogrodników pamięta o myciu i dezynfekcji narzędzi przed użyciem. To zaniedbanie prowadzi do przenoszenia chorobotwórczych patogenów, takich jak bakterie, grzyby czy wirusy, a także szkodników. Te organizmy są często niewidoczne gołym okiem, co sprawia, że problem jest ignorowany, szczególnie przez początkujących ogrodników. Regularne czyszczenie narzędzi pozwala uniknąć wielu problemów.
- Ostrzenie narzędzi: Dobrze naostrzone narzędzia to podstawa. Tępe ostrza miażdżą tkanki roślin, co utrudnia gojenie ran i sprzyja wnikaniu patogenów. Równe i ostre cięcia przyspieszają zabliźnianie się ran i minimalizują ryzyko infekcji.
Więcej szczegółowych informacji na temat prawidłowego cięcia i odpowiednich terminów znajdziesz w artykule: Kiedy i jak ciąć tuje?

Nowość!
Drogi czytelniku, skoro dotarłeś aż tutaj, być może myślisz, że masz już dość informacji o błędach i pielęgnacji tui. Rozumiem to doskonale! Dlatego postanowiłem ułatwić Ci zadanie i przygotowałem szczegółowy plan działania, który pomoże w poprawie wyglądu zaniedbanych lub źle pielęgnowanych tui. Zamiast zgadywać, co zrobić, możesz skorzystać z praktycznych wskazówek i krok po kroku przeprowadzić odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne. Więcej informacji, w tym konkretne porady i szczegóły dotyczące diagnozy oraz planu ratowania tui, znajdziesz w artykule Diagnoza oraz plan ratowania tuj.
Drogi czytelniku, skoro dotarłeś aż tutaj, być może myślisz, że masz już dość informacji o błędach i pielęgnacji tui. Rozumiem to doskonale! Dlatego postanowiłem ułatwić Ci zadanie i przygotowałem szczegółowy plan działania, który pomoże w poprawie wyglądu zaniedbanych lub źle pielęgnowanych tui. Zamiast zgadywać, co zrobić, możesz skorzystać z praktycznych wskazówek i krok po kroku przeprowadzić odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne. Więcej informacji, w tym konkretne porady i szczegóły dotyczące diagnozy oraz planu ratowania tui, znajdziesz w artykule Diagnoza oraz plan ratowania tuj.

Poniżej znajdą Państwo informacje o wymaganiach tui takich jak: gleba, nawadnianie, nawożenie, sadzenie a także o prawidłowym rozmieszczeniu i prawidłowej pielęgnacji.

Proszę przeczytać, wszystkie porady - ponieważ z doświadczenia wiem, że ludzie niestety lekceważą i popełniają wiele błędów, czego następstwem są chore lub uschnięte tuje. Tuje są łatwe w pielęgnacji tylko w tedy, jeżeli spełnimy kilka zasadniczych warunków, które to opisałem poniżej.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opracował
