PIELĘGNACJA TUI PRZED I W CZASIE ZIMY?
Zatroszczenie się o tuje przed i w trakcie zimy ma wiele istotnych korzyści zarówno dla tych roślin,
jak i dla ogólnego estetycznego wyglądu ogrodu lub krajobrazu. Oto kilka powodów, dlaczego warto dbać o tuje w okresie zimowym:
* Tuje są roślinami iglastymi, które mogą być wrażliwe na niskie temperatury i silne mrozy.
Zabezpieczenie, czyli dobre zaopatrzenie tuj w wodę zabezpieczy je przed mrozem, co pomoże w zachowaniu ich zdrowia.
* W regionach, o obfitych opadach śniegu tuje mogą ulegać uszkodzeniom pod ciężarem śniegu.
Poprzez odpowiednie przycinanie gałęzi i utrzymanie ich w odpowiedniej kondycji, można zmniejszyć ryzyko łamania się gałęzi w wyniku śniegu.
* Tuje można wykorzystać jako naturalną barierę wiatrochronną w ogrodzie. Aby pełniły tę funkcję, ważne jest, aby były zdrowe i dobrze utrzymane,
zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy wiatr może być szczególnie silny. Wiatr powoduje większe parowanie wody, co może powodować przesychanie gałęzi.
* Tuje zachowują swoją zieloną barwę przez cały rok, co sprawia, że są atrakcyjnym elementem krajobrazu nawet w trakcie zimy.
Dbając o ich kondycję, można zachować piękno ogrodu także w sezonie zimowym.
* Odpowiednia pielęgnacja tuj może pomóc w zapobieganiu chorobom i szkodnikom, które mogą atakować te rośliny w okresie zimowym.
Przykładowo, wilgotne warunki zimowe mogą sprzyjać rozwojowi pleśni, dlatego ważne jest,
aby unikać nadmiernego nawodnienia i zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza wokół roślin.
Podsumowując, zatroszczenie się o tuje przed i w trakcie zimy ma wiele zalet, w tym ochronę przed mrozem, uszkodzeniami od śniegu,
wiatrem oraz zachowanie estetyki ogrodu przez cały rok. Prawidłowa pielęgnacja tuj może przyczynić się do ich długotrwałego i zdrowego wzrostu.
Tuje jako rośliny bardzo odporne i wytrzymałe nie potrzebują zbyt wiele zachodu, jednak nie zapominajmy o tym,
że w naturalnym środowisku tuje mają wystarczającą ilość wody, aby przetrwać zimę.
I. SCIÓŁKOWANIE TUJ KORĄ?
II. NAWOŻENIE TUJ JESIENIĄ?
III. ROŚLIN IGLASTYCH W TRAKCIE ZIMY NIE PODLEWAMY ALE CZY NA PEWNO?
IV. BONUS - CZY KSZTAŁT ŻYWOPŁOTU W FORMIE TRAPEZU MOŻE POMÓC W CZASIE ZIMY?
I. ŚCIÓŁKOWANIE TUJ KORĄ OGRODNICZĄ-SOSNOWĄ.
Bardzo ważną rolę odgrywać będzie prawidłowe ściółkowanie tui korą ogrodową,
gleba pod ściółką nie wysycha tak szybko i pozostaje wilgotna.
W zimę kora dodatkowo zabezpiecza rośliny przed wysuszaniem ziemi, oraz przed mrozem.
W dłuższej perspektywie kora jest siedliskiem mikroorganizmów co też ma korzystny wpływ na zdrowie i kondycje roślin.
Aby kora odegrała znaczącą rolę w ochronie korzeni to musi być jej odpowiednia grubość.
Dla roślin żywopłotowych przyjmuje się średnio grubość na poziomie od 4 do 6 cm.
Im grubsza warstwa tym lepiej będzie izolować, jednak 10 cm to górna granica ponieważ rośliny mogą zacząć gnić.
ŚCIÓŁKOWAĆ KORĄ CZY NIE?
Często słyszę od klientów stwierdzenie:
"Nie będę ściółkować roślin korą, ponieważ jest to szkodliwe dla roślin".
Argumentem głównym jest to, że kora pobiera azot z podłoża, przez co rośliny cierpią i gorzej rosną.
W stwierdzeniu powyżej zawarta jest tylko "półprawda ", a co z całą prawdą?
Argument ten powielają często ludzie, którzy z ogrodnictwem mają nie wiele wspólnego.
Działa to na zasadzie "słyszałem dzwon, tylko nie wiem gdzie on" -:).
Pobieranie azotu z gleby przez korę jest prawdą, lecz warto dowiedzieć się więcej co dzieje się dalej, ponieważ diabeł tkwi w szczegółach.
Czas wytłumaczyć do końca to zagadnienie i rozwiać wątpliwości czy ściółkowanie korą jest korzystne dla roślin, czy też nie.
Odpowiedź, oraz wiele więcej informacji znajduje się w artykule Kora ogrodnicza.
I. NAWOŻENIE JESIENIĄ.
Pielęgnacja tuj przed zimą polega głównie na przygotowaniu roślin do nadchodzącej zimy.
Zaryzykowałbym nawet stwierdzenie, że jeżeli nie chcemy pomóc roslinom to chociaż im nie przeszkadzajmy, a one zrobią to same.
Chodzi o niewłaściwe dostarczanie roślinom nawozów mineralnych.
Częsty błąd polega na dokarmianiu roślin zbyt późno nawozami zawierającymi azot 'N',
aby rośliny były przygotowane do zimy, muszą im zdrewnieć tegoroczne przyrosty.
Jeżeli tak się nie stanie to nie zdrewniałe młode przyrosty przemarzną w zimę!
'N' - Azot odpowiedzialny jest między innymi za: przyrost masy zielonej.
Cała tajemnica tkwi w tym, aby dowiedzieć się, dlaczego nawozy organiczne są bezpieczne, a z nawozami mineralnymi trzeba bardziej uważać.
Otóż nawożenie organiczne możemy stosować bez względu na pory roku, natomiast z nawozami mineralnymi już tak nie jest.
Wytłumaczę krótko jaka istnieje różnica między azotem 'N' zawartym w nawozie mineralnym a azotem 'N' zawartym w nawozie organicznym, to bardzo ważne.
Azot w przyrodzie występuje w różnych formach, większość roślin pobiera azot 'N' poprzez system korzeniowy w formie anionów azotynowych (NO₂),
anionów azotanowych (NO₃), lub kationów amonowych (NH₄). Pierwiastek ten zawarty w nawozie organicznym nie będzie od razu dostępny dla roślin
w przeciwieństwie do jego innej formy zawartej w nawozie mineralnym.
Pytanie jest, jaka jest więc różnica! - może teraz bardziej po ludzku -:).
Azot w nawozach organicznych np. oborniku lub kompoście występuje przede wszystkim w formie związków organicznych,
które nie są bezpośrednio dostępne dla roślin. Związki te muszą być najpierw przekształcone do formy mineralnej, aby rośliny mogły z nich skorzystać.
W nawozach mineralnych azot 'N' jest dostępny od razu, czego następstwem jest ciągłe korzystanie z jego dostępności przez rośliny.
To niestety nie kończy się dobrze, ponieważ zamiast przygotować się do zimy, rośliny ciągle rosną lub zbyt późno drewnieją im tegoroczne przyrosty.
Jeżeli tegoroczne przyrosty nie zdąża zdrewnieć, to przemarzną w zimę!
Ostatnie nawożenie stosujemy na przełomie września i października, warto zastosować nawozy zawierające dużo fosforu - 'P' i potasu - 'K'.
To specjalne mieszanki znane jako nawozy jesienne PK , które przygotują roślinę do nadchodzącej zimy.
'P' - Fosfor odpowiedzialny jest między innymi za:
Wspomaga wzrost korzeni. Wspomaga ogólną odporność roślin. Zwiększa odporność na suszę.'K' - Potas odpowiedzialny jest między innymi za:
Poprawia odporność roślin na niskie temperatury i choroby. Zwiększa odporność na mróz i suszę. Utrzymuje niezbędną równowagę - gospodarkę wodną roślin. Obniża podatność na choroby.
Więcej informacji o nawozach oraz ich składzie opisałem w artykule: Nawozy?
Oprócz wyżej wymienionych nawozów warto także stosować nawozy o dużej zawartości magnezu - 'Mg',
gdyż jego niedobory mogą powodować żółknięcie i obumieranie igieł.
WAŻNE!
Zaniechanie lub przenawożenie może doprowadzić do wystąpienia suszy fizjologicznej tj. żółknięcia, brązowienia i opadania pędów tui,
w skrajnych przypadkach do uschnięcia roślin.
Więcej informacji o nawożeniu tui znajdą Państwo w artykule: Nawożenie tui?
III. ROŚLIN IGLASTYCH W TRAKCIE ZIMY NIE PODLEWAMY, ALE CZY NA PEWNO?
Rośliny iglaste w przeciwieństwie do roślin liściastych nie przestają w trakcie zimy pobierać wodę,
gdyż muszą uzupełniać jej ubytki, aby zachować jędrność zimozielonych tkanek.
WAŻNE! - dotyczy roślin iglastych w gruncie.
Z uwagi na fakt, iż klimat się ociepla a zimą jest za mało opadów śniegu pamiętajmy o tym, że:
Śnieg i lód jest naturalną barierą chroniącą korzenie przed mrozem, ale przede wszystkim przed wiatrem,
który powoduje parowanie wody co prowadzi do przesuszania gleby, co w następstwie prowadzi do usychania roślin.
Co to ma wspólnego z tujami? - w brew pozorom wiele!
Lata są gorętsze i dłuższe niż kiedyś, zimy cieplejsze z niewielkimi opadami śniegu.
Tabela poniżej pokazuje bardzo wyraźnie wzrost temperatur na przestrzeni ostatnich 30 lat.
WAŻNA INFORMACJA - CIEKAWOSTKA.
Rośliny iglaste takie jak tuje posiadają zdolność pobierania wody z otoczenia poprzez igły. Zdolność tę nazywa się 'mechanizmem biernym',
mechanizm ten przydaje się roślinom w upalne dni lata kiedy to rośliny transpirują bardzo dużo wody do otoczenia,
wtedy to potrafią również dużą część wody pobrać z otoczenia podczas np. deszczu właśnie poprzez igły, liście.
Mechanizm bierny przydaje się tui również w czasie niskiej ilości opadów, ponieważ umożliwia efektywne wykorzystywanie dostępnej wody w glebie.
Dodatkowo mechanizm bierny jest to w pewnym stopniu zabezpieczeniem na wypadek jakieś dużej katastrofy np. wywróceniu się tui lub połamania.
Pewna część gałęzi mająca bezpośrednią styczność z podłożem może dać początek nowej roślinie. Korzystając ze zgromadzonych zapasów
oraz dzięki zdolności pobierania wody poprzez igły tuja może się zacząć korzenić, dając tym samym zaczątek nowej roślinie.
Jednak taki sposób rozmnażania nie zawsze jest możliwy.
Oto kilka kwestii, które warto wziąć pod uwagę:
Stopień uszkodzenia:
Jeśli gałęzie są poważnie uszkodzone, mogą mieć trudności z utrzymaniem się nawet przy dostępie do zasobów wodnych przez igły. W przypadku złamania pnia transport wody i substancji odżywczych z korzeni do gałęzi jest nie możliwy, co wpływa na zdolność regeneracji rośliny.
Dostępność wody:
Jeśli tuja ma dostęp do wystarczającej ilości wody, gałęzie mogą próbować kontynuować procesy życiowe. Jednak woda pobierana przez igły może być niewystarczająca do zastąpienia utraconego transportu wody z korzeni do złamanych gałęzi.
Regeneracja korzeni:
Jeśli gałęzie są w stanie utrzymać się przez pewien czas i mają dostęp do zasobów wodnych, istnieje teoretyczna możliwość,
że mogą zacząć wypuszczać nowe korzenie. Jednak ta regeneracja zależy od zdolności rośliny do wytwarzania nowych korzeni w danym miejscu.
Warunki otoczenia:
Czynniki środowiskowe, takie jak wilgotność gleby, dostępność składników odżywczych i ogólna kondycja rośliny,
będą miały wpływ na jej zdolność do regeneracji. W praktyce rośliny zazwyczaj są bardziej zdolne do regeneracji, gdy zostaną złamane w młodym wieku,
gdy są bardziej elastyczne i bardziej aktywne metabolicznie. W starszych roślinach, zwłaszcza gdy złamanie jest poważne,
regeneracja może być ograniczona lub niemożliwa.
Tuje potrafią w ten sposób pewną część wody uzupełnić właśnie poprzez wchłanianie przez igły,
ale taki udział w bilansowaniu gospodarki wodnej całej rośliny jest mało znaczący.
ZŁUDZENIE KTÓRE MOŻE DROGO KOSZTOWAĆ?
Zdolność ta niestety prowadzi często do fałszywego wniosku o stanie roślin.
Właśnie w zimie często nie zauważamy, że rośliny uschły:
Zdziwieni klienci często pytają:
"Jak to możliwe?", "Dlaczego tak jest?", "Przecież wygląd roślin temu przeczy!"
Dla przykładu opiszę zimozieloną roślinę iglastą, którą każdy dobrze zna,
mianowicie jest to choinka bożonarodzeniowa jodła kaukaska Abies'nordmanniana'.
- przykład 1:
Drzewka ścinane są często już w listopadzie, a więc miesiąc wcześniej niż trafiają do sprzedaży.
Właśnie zdolność wchłaniania np. rosy porannej, wody deszczowej powoduje, że pomimo, iż jodły nie są podlewane to wyglądają nadal jak żywe.
- przykład 2:
Okrywanie na zimę roślin ogrodowych gałęziami jodły kaukaskiej.
Gałęzie chronią rośliny przed mrozem, oraz co ważniejsze przed odparowaniem wody z podłoża.
- przykład 3:
Przystrajanie (okrywanie), dla dekoracji grobów w okresie świąt Wszystkich Świętych gałęziami jodły kaukaskiej.
Gałęzie jodły w każdym z powyżej opisanym przypadku potrafią wyglądać przepięknie, aż do kwietnia następnego roku.
Przypomnę, że są ścięte w listopadzie, czyli na dworze leżą często ok. 4-5 miesięcy.
ROZWIĄZANIE:
Ocieplenie powoduje wzrost parowania i uaktywnienie procesów życiowych roślin iglastych, które zaczynają pobierać wodę.
Zimozielone pędy tuj cały czas potrzebują wody, tymczasem po zamarznięciu gleby roślinom ciężko jest pobrać wodę.
Późną jesienią przed pierwszymi mrozami, wskazane jest tuje obficie podlać i zabieg ten powtórzyć zimą,
w czasie odwilży, takim okresem może być koniec grudnia - styczeń.
Dzięki takim zabiegom tuje doczekają wiosny w znacznie lepszej kondycji.
WAŻNE!
Dotyczy roślin iglastych w pojemnikach.
Zwrócenia uwagi wymagają także rośliny rosnące w doniczkach. Pojemniki szczelnie wypełnione roślinami nie pozwalają na osadzanie się śniegu.
Czasami również resztki śniegu są usuwane przez ludzi, aby "wydobyć kształt rośliny z pod śniegu", jest to zrozumiałe,
gdyż sadzimy zimozielone rośliny po to aby cieszyć się ich zielenią w okresie zimy. Usuwanie śniegu powoduje jednak,
że znika ten naturalny rezerwuar wody, a rośliny nie mogąc jej uzupełnić usychają.
Podobna sytuacja występuje również na balkonach zadaszonych lub w doniczkach znajdujących się w głębi balkonów,
gdzie śnieg nie dociera. Jest to główna przyczyna zamierania roślin iglastych w trakcie zimy.
Mróz powoduje dużo mniejsze szkody. Do mrozu rośliny iglaste są przystosowane, do braku wody nie.
ROZWIĄZANIE:
- Usunąć śnieg z roślin, ale w doniczce pod roślinami podłożyć trochę śniegu, który roztopi się gdy się ociepli.
- Zamiast zostawiać śnieg w doniczce można rośliny podlewać. W tym miejscu należy jednakże zwrócić uwagę na to,
że nawet zimna woda z kranu ma temperaturę +10°C co dla roślin znajdujących się na zewnątrz w temperaturze 0°C oznacza - wrzątek.
Aby rośliny nie doznały szoku termicznego należy kubeł z wodą wystawić na balkon i poczekać,
aż temperatura wody zrówna się z otoczeniem - dopiero wtedy podlać.
JAKA TEMPERATURA POWIETRZA JEST WŁAŚCIWA DO PODLEWANIA?
Odpowiem praktyczną uwagą:
Podlewać w zimę należy tylko wtedy, gdy robi to przyroda np. śnieg intensywnie roztapia się lub pada deszcz.
REASUMUJĄC.
Właśnie w zimie często nie zauważamy, że rośliny uschły, tuje często usychają z powodu SUSZY FIZJOLOGICZNEJ - z braku wody!.
Efekt brązowienia igieł jest widoczny dopiero w połowie/końcu kwietnia, kiedy przychodzą pierwsze gorące dni.
CIEKAWOSTKA, czy wilgotna gleba chroni rośliny?, zachodzi tu pewien paradoks.
Jeżeli gleba będzie mokra lub wilgotna i nadejdzie mróz to roślinom nie stanie się krzywda. Dzieje się tak, ponieważ woda, która jest w glebie,
zamarznie w temperaturze -1°C, a więc zamarznięta gleba nie wpuści głębiej mrozu np. -10°C czy -15°C itd.
Przy długo trwałych mrozach gleba przemarznie głębiej, jednak w naszej strefie klimatycznej długo trwałe i wielkie mrozy są rzadkością.
Większość ludzi jest w błędzie, uważając, że jeżeli gleba będzie mokra lub wilgotna i nadejdzie mróz,
to rośliny przemarzną, a przecież jest dokładnie odwrotnie -:).
IV. CZY KSZTAŁT ŻYWOPŁOTU W FORMIE TRAPEZU W CZASIE ZIMY MOŻE POMÓC.
Przystrzyżenie żywopłotu w kształcie trapezu może pomóc żywopłotowi w trakcie zimy,
zwłaszcza w kontekście opadów śniegu, z kilku powodów:
* Unikanie obciążenia śniegiem.
Przystrzyżony żywopłot w kształcie trapezu ma zazwyczaj bardziej zwartą i równomierną strukturę.
To sprawia, że jest mniej podatny na gromadzenie się dużych ilości śniegu na gałęziach. Gdy śnieg osiada na żywopłocie,
ma on równomierną powierzchnię do rozkładania się, co zmniejsza ryzyko złamania gałęzi pod ciężarem śniegu.
* Utrzymanie dostępu światła.
Światło słoneczne jest w zimie cenniejsze dla roślin. Przystrzyżenie żywopłotu pozwala na utrzymanie lepszego dostępu światła do wszystkich części żywopłotu,
co może pomóc roślinom przetrwać okres zimy, gdy dni są krótsze.
* Poprawa cyrkulacji powietrza.
Kształt trapezu umożliwia lepszą cyrkulację powietrza wewnątrz żywopłotu. To może zapobiec gromadzeniu się wilgoci i pleśni na roślinach,
co jest szczególnie istotne w okresie zimowym, gdy wilgoć może prowadzić do uszkodzenia roślin.
* Ułatwienie konserwacji.
Przystrzyżenie żywopłotu w trapezoidalny kształt może ułatwić utrzymanie ogrodu w porządku, co jest istotne, gdy śnieg opadnie.
Bardziej jednolity kształt ułatwia usuwanie śniegu z żywopłotu, co może pomóc w ochronie roślin.
Więcej informacji na ten temat, kiedy i jak przycinać żywopłot z tuj opisałem w artykule: Kiedy i jak ciąć tuje?
Poniżej znajdą Państwo informacje o wymaganiach tui takich jak:
gleba, nawadnianie, nawożenie, sadzenie a także o prawidłowym rozmieszczeniu i prawidłowej pielęgnacji.
Proszę przeczytać, wszystkie porady - ponieważ z doświadczenia wiem, że ludzie niestety lekceważą i popełniają wiele błędów,
czego następstwem są chore lub uschnięte tuje. Tuje są łatwe w pielęgnacji tylko w tedy,
jeżeli spełnimy kilka zasadniczych warunków, które to opisałem poniżej.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opracował
